ALİ ŞİR NEVAYİ’NİN “MİZAN’UL EVZAN” ADLI ESERİNDE HALK KOŞUKLARI VE ARUZ VEZNİ İLİŞKİSİ

Authors : Yusupova Dilnavoz RAHMONOVNA

Pages : 342-351

View : 16 | Download : 13

Publication Date : 2019-08-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede folklor ve aruz vezni ilişkileri ile ilgili sorunlar incelenmiş olup, makale yazarının vurgulamasına göre, aruz vezni müzik, folklor ve etnografyanın genel bir türetilmesi olarak meydana gelen şiirsel sistemdir. Makalede bu sorunun çözümlenmesi Ali Şir Nevayi’nin Türkçe’nin aruzuna dair “Mîzânü'l-Evzân” adlı eserinde meydana getirilmiş olan halk koşukları ve onların özelliklerini incelemesi esasında gerçekleştirilir. Makale yazarı 9 tane manzum eser şeklinin ritmik özelliklerini araştırma ve inceleme yoluyla aruz vezninin vurguya dayanmış şiir sistemi olduğunu belirtmektedir. Makalede koşuk, Türkü ve çinge .   gibi manzum şekiller bu temelde tahlil edilmiştir. Makale yazarı, Türkçe aruz fakat kvantitativ (hecelerin kısalık ve uzunluk düzenine göre dayanmış olması) şiirsel bir sistem değil, belki de vurgu ile ilgili sistem olduğunu da “Mîzânü'l-Evzân” adlı eserindeki manzum şekiller yardımıyla kanıtlamıştır. Yazar bu halk koşuklarının konusunu asıl vezin vurgusu temelinde incelemeden, göz önünde bulundurulan musiki ahengi hissetmenin mümkün almadığı sonucuna varır.     Navai  has written  nine new poetic meters and forms.  Also in this article discusses   melody and prosody’s relationship. For example, peculiarity  of the ramal bakhr. Learning  Prosody  isn’t easy, because it have more functions. Different opinions are held regarding the meaning of the word ‘aruz’(prosody). This article give different reflections about it.
Keywords : aruz, rukn, bakhr, meter, circle, zikhof, music, ghazal, stressed, folk lore, manuscript, text