Cumhuriyet Dönemi Toplumsal Değişime Dair Üç Öykü: Pastırma Yazı Sır ve Kuyu

Authors : Yunus Emre ÖZSARAY

Pages : 333-353

Doi:10.16947/fsmia.323385

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2017-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Edebi eserlerin, edebiyat sosyolojisinin yöntemleriyle incelenmesi, edebi-estetik değerin göz ardı edilmesine sebep olacağı yönünde tartışmaları ortaya çıkarmıştır. Toplumsal bağlama uyumlu olmanın edebi değerle ilişkisi elbette ayrı bir tartışma konusudur. Bu tartışmalar bir kenara bırakılıp edebiyat sosyolojisine odaklanıldığında da bu defa yöntem sorunuyla karşılaşılır. Yöntem için Robert Escarpit, eseri basımından okura ulaşana kadarki tüm yönleriyle incelemeyi teklif eder. Goldmann ise toplumsal bağlam ve eser arasında bir ilişki kurmuştur. Goldmann’ın yönteminin toplumsal değişimle ilgili birden çok eser ve dönem incelemesi için daha elverişli olduğunu düşünülmektedir. Eserlerin incelemesine geçmeden önce Goldmann’ın asıl önemi atfettiği dünya görüşünün bağlamını belirginleştirmek maksadıyla, Türkiye’deki modernleşme döneminden 1980’lere kadar olan toplumsal değişim ele alınacaktır. Çalışmada Goldmann’ın oluşumsal yapısalcılık( genetic structralism) yöntemi çerçevesinde Selim İleri’nin “Pastırma Yazı”, Mustafa Kutlu’nun “Sır” ve Rasim Özdenören’in “Kuyu” hikâyeleri toplumsal değişim bağlamında incelenecektir.
Keywords : Selim İleri, Mustafa Kutlu, Rasim Özdenören, Lucien Goldmann, toplumsal değişme