Muammadan Topkapı Sarayı’ndaki Mumyaya, Osmanlı’da Bir Acîb’üş-Şekil: Timsah

Authors : Hasan Fırat DİKER, Arzu ULAŞ

Pages : 187-210

Doi:10.16947/fsmia.582351

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2019-06-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Timsahın yaşadığı iklimlerde insan yaşamını tehdit eden yırtıcı bir sürüngen olması, Antik Mısır’dan itibaren inanç sistemlerinde bir güç sembolü olmasına vesile olmuştur. Osmanlılar, Mısır’ın fethinden sonra tanıştıkları bu egzotik hayvana karşı ilgi duymaya başlamış ve merkezi otoritenin iklimine yabancı bu hayvanı gerek kendi varoluşuyla, gerekse de çağrıştırdığı imgelerle ilişkilendirebildikleri boyutlarda benimsemişlerdir. Başlangıçta bir merak şahikası iken, sonrasında İstanbul’a getirilip temaşa edilen bu hayvan, zihinlerde çağrıştırdığı imgelerle dertlilere deva, gemilere ilham, çikolatalara marka ve en sonunda gizemli bir mumya kurgusunun baş kahramanı olarak, pek çok gerçek ve tevatüre alet olmuştur. Bu araştırmada timsahın çağrıştırdığı merak dolu gizemlerin Osmanlı’nın kültür hayatına etkisi bağlamında günümüze kadar süren izleri sürülmek istenmiştir.
Keywords : Timsah, mumya, Osmanlı, Mısır, İstanbul