Abdullah Cevdet’in Din Algısında Tezahür Eden Toplumsal Kaygı

Authors : Sevim Zehra KAYA

Pages : 751-796

Doi:10.16947/fsmia.957148

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2021-06-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Abdullah Cevdet, II. Meşrutiyet Devri Batıcı yaklaşımın hazırlayıcısı konumundadır. Bununla beraber yazar, Cumhuriyet devri resmi programının entelektüel altyapısını oluşturmuştur. Bu çalışmada, Abdullah Cevdet’in 1908-1918 yıllarında verdiği edebî ve fikrî ürünlerdeki din algısını etkilediği düşünülen toplumsal kaygı zemini ele alınmıştır. Bu çerçevede toplumsal kaygı kavramının anlam alanına dair açıklamalar yapılmıştır. Batı modernitesi karşısında hissedilenleri aksettirdiği düşünülen “seyl-i hurûşân” benzeri ifadelerin tekabül ettiği anlamlar ele alınmıştır. Bununla beraber söz konusu ifadelerin yeni Türk edebiyatı ürünleri ve özelde Abdullah Cevdet’in şiir ve yazılarındaki din algısına olan etkisi değerlendirilmiştir. Yazarın toplumsal kaygı çerçevesinde şekillenen yaklaşımı, din ve inanç sahasında ciddi değişimleri önermektedir. Bu çerçevede yazarın, yeni bir materyalist ahlak tesis edilmesi gerektiği vurgusu dikkate değerdir.
Keywords : Toplumsal kaygı, seyl i hurûşân, Abdullah Cevdet, din algısı, materyalist ahlak