Simge ve Değer Yüklemesinin Kıyısında Şiirsel Bir Söylem: Cengiz Aytmatov’un Sembolik Dili ve “Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek”

Authors : Fatih ARSLAN

Pages : 53-65

Doi:10.16947/fsmiad.80675

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2015-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir sanatsal dil tasarrufu olan edebiyatta, sembolik dil daha çok şiirde kendisini anlamlandırmıştır. Söylediklerini ve söyleyeceklerini doğrudan anlatmak istemeyen şairler bir gizli dünya kurmaya çalışırlar. Kendince yoğun ve değişken bir tavır olarak görünen dilin sembolik imgelere açılması, sözün boyutlarını da ötelere taşır. Cengiz Aytmatov metinleri sembolik dilin mitolojik ve arketipsel kaynaklarına tanıklık eden anlatımlardır. Bu yönüyle bir şiirden çok daha fazla gizli anlam boyutlarına sahiptir. İnsanlığın birikimi ve biriktirdikleri sözün ruhuna bürünerek önce söylencelere, destanlara, masallara, türkülere sinmiştir. Değer hatırlatmasındaki yazar, geleneksel yapıyı kendi prizmasında sözün renklerine ayırarak onu yeniden üretme gayretindedir. “Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek” de taşıdığı onlarca mitolojik, sembolik değerle zengin bir söz katmanına sahip metinlerden birisidir. Neredeyse Aytmatov’un anlatım zenginliğinin tortusu ve neticesi konumundadır. Sayılar, su, ateş, rüya ve söylenceler bir taraftan tarihin var olmadığı anlara diğer taraftan modern zamanlara uzanan dönemlere tanıklık eder.
Keywords : Cengiz Aytmatov, Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, Sembol, Sayılar, İmge