Kaşgarlı Mahmut`un Divanı`nda Aslî Uzun Ünlülerin Gösterilişi

Authors : A NURMUHAMMEDOV

Pages : 117-128

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2014-02-20

Article Type : Research Paper

Abstract :XI. asırda yaşamış ilk Türkolog Kaşgarlı Mahmut\`un Divanü Lügat\`it-Türk adlı eseri Türk lehçelerinin bundan yaklaşık bin yıl önceki durumunu gösteren çok önemli bir kaynaktır. Bu tarihi sözlükle binlerce kelimenin yanında seslerin telaffuzuyla ilgili bilgiler de verilmektedir. Türkçenin Ana Türkçe devresinde mevcut olup günümüzde en çok Türkmen Türkçesinde ve daha az olmak üzere Saha Türkçesi ve Halaç Türkçesi gibi lehçelerde sistemli olarak korunan, geriye kalan lehçelerde hemen hemen tamamen kaybolan asli uzun ünlüler, 19. yüzyıldan beri çeşitli araştırmalara ve tartışmalara konu olmuştur. Bu makalede asli ünlü uzunluklarının Divan\`da gösteriliş şekli üzerinde durulmuştur. Bununla ilgili olarak Türkmen Türkçesindeki aslî uzun ünlülerin Divan\`da nasıl kullanıldığı örneklerle ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords : Kaşgarlı Mahmut, Divanü Lügati\`t Türk, Türkmen Türkçesi, Uzun Ünlü, Aslî Uzun Ünlü