Veliaht Abdülmecid Efendi’nin Sofrasından Son Dönem Osmanlı Saray Mutfak Kültürü

Authors : Lale UÇAN

Pages : 307-334

Doi:10.16947/fsmia.1318928

View : 19 | Download : 28

Publication Date : 2023-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı saray mutfağı geleneksel tatların ve farklı kültürel unsurların birleşimiyle ortaya çıkan seçkin lezzetleri barındırır. Siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel süreç imparatorluğun mutfağına yansımıştır. İstanbul’un Avrupa ile artan ticari ve ekonomik ilişkileri şehre gelen gıda malzemelerini farklılaştırmıştır. 19. yüzyılla birlikte, Tanzimat’ın getirdikleri arasında mutfağın da Batılılaştığı görülmektedir. 19. yüzyıl boyunca Osmanlı Saray mutfak kültürü, alaturka ve alafranga ikilemi yansıtan unsurlara sahip olmuştur. Özellikle sofra düzeninde ve adabında Avrupa kültürünün etkisiyle yenilikler ortaya çıkmıştır. Saray teşrifatından yemek araç gereçlerine kullanılan ürünlere bir çeşitlenme söz konusu olmuştur. 19. yüzyılın ikinci yarısı itibariyle Osmanlı sarayının yabancı konukları sadece geleneksel Osmanlı mutfağı ile değil, Fransız mutfağının lezzetleriyle ağırlanmıştır. Yazımızda, son Veliaht Abdülmecid Efendi’nin mutfağı özelinde saray mutfağı değerlendirilmiştir. 1918-1922 yılları arasında Veliaht Dairesi’ne sipariş edilen gıdaların yanı sıra Abdülmecid Efendi’nin sofrasına davet edilenler ortaya çıkarılırken aslında onun muhiti üzerinde durulmuştur. Son dönem Osmanlı mutfak kültüründe veliaht mutfağının nerede yer aldığı tartışılmıştır.
Keywords : Son Halife Abdülmecid Efendi, Veliaht Abdülmecid Efendi, Dolmabahçe Sarayı, saray mutfağı, misafirler, muhit