Kur’an Fonetiğine Yaklaşımda Mar‘aşî-Mağnîsî Mukayesesi

Authors : Fatma Yasemin MISIRLI

Pages : 381-417

Doi:10.16947/fsmia.1318933

View : 39 | Download : 44

Publication Date : 2023-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede biri hicri X. yüzyılda Manisa’da diğeri ise hicri XII. yüzyılda Maraş’ta yaşamış iki Osmanlı aliminin tecvid ilmine yaklaşımları kıyaslanmaktadır. Bu alimlerin biri Osmanlı kıraat çalışmalarının altın çağında imparatorluğun merkezi sayılabilecek bir beldeye nispet olunan, alana dair eser vermiş fakat meşhur olmamış bir alim Ebu’l- Münteha Ahmed b. Muhammed Mağnîsî’dir insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1000/1592);. Diğeri ise tecvid ilminde ve özellikle bu disiplinin fonetik bahislerindeki maharetiyle tanınmış, sadece Osmanlı coğrafyasında değil, İslam ülkelerinin tamamında ikbal görmüş, eserleri tahkik edilmiş ve alana katkısı ikrar olunmuş Saçaklızâde Mehmed Mar‘aşî’dir insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1150/1737);. Bu iki alimin tecvid ilmine ve Kur’an fonetiğine dair görüşleri büyük bir benzerlik göstermekte olup, bu benzerlik her iki alime ait eserlerin incelenmesiyle anlaşılabilecek düzeydedir. Mar‘aşî’nin meşhur eseri Cuhdü’l-Mukıl ve Beyânu Cuhdi’l-Mukıl’de serdedilen bilgilerin Mağnîsî’ye ait Terceme-i Cezerî isimli çalışmada görülmesi dikkat çekicidir. Özellikle de alana ait araştırmacılar tarafından Mar‘aşî’ye ait olduğu söylenen orijinal fikirlerin, vefat tarihi kendisinden 150 yıl evvel olan Mağnîsî’nin risalesinde müşahede olunması, bu iki alime ait risalelerinin karşılaştırılması, kaynak analizinin yapılması ve birlikte değerlendirilmesi durumunu zaruri kılmıştır.
Keywords : Kıraat, fonetik, tecvid, Maraşî, Mağnîsî