MELE ABDULLAH FİRFÊLÎ’NİN MÜDERRİSLİĞİ VE FIKHÎ BİRİKİMİ

Authors : Abdulbaki DENİZ

Pages : 87-114

View : 27 | Download : 10

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzyıllardan beri belli usul ve esaslara dayanan medrese eğitimi sosyolojik bir olgu olup değişik isimler altında hâlâ devam etmektedir. Bu sayede resmi kurumlar kapsamında değerlendirilmeseler de genelde Şafiî mezhebine mensup olan bölge halkının dini ihtiyaçları karşılanmıştır. Bu bağlamda bölgede oluşan medrese kültürü ile birlikte temayüz eden bazı müderrisler söz konusudur. Bu müderrislerden biri de hayatının büyük bir kısmını Şırnak/İdil’e bağlı Ulak (Firfêl) köyünde geçiren ve söz konusu köyle özdeşleşmiş olan Mele Abdullah’tır. Mele Abdullah daha çok bu köydeki medresesinde ilim ve irfan öncülüğü yapmış ve yüzlerce talebe yetiştirmiştir. Ayrıca ona ait matbu iki eser ile bazı şiirler söz konusudur. Mele Abdullah, zamanında bölgenin sayılı âlimlerinden olmasına rağmen onun hakkında aynı oranda ilmî çalışma yapılmamıştır. Bir nevi vefa borcu olarak addettiğimiz bu çalışmada onun hayatı, ilim yolculuğu, hocaları, talebeleri, ilmî ve fıkhî birikimi ile telif ettiği eserler hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca Firfêl medresesinde takip ettiği eğitim metodu ile okuttuğu temel metinlere temas edilecektir.
Keywords : İslam Hukuku, Fıkıh, Medrese, Müderris, Abdullah Firfêlî