HANEFÎLERDE MÜFTÂBİH GÖRÜŞÜN KEYFİYETİ

Authors : Emel Kahriman

Pages : 277-301

View : 55 | Download : 51

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Gerek naslar gerek insan doğası ve sosyolojik koşullardaki çeşitlilik, içtihad ehli fakihlerin hukukî birçok mevzuda görüş ayrılığına düşmelerine sebebiyet vermiştir. Söz konusu ayrılık yalnızca fıkıh mezhepleri dâhilinde olmayıp aynı mezhebe müntesip fukahâ içerisinde de vuku bulmuştur. Hanefîlerde de Ebû Hanîfe ve ona tâbî olan imamların fıkhî meselelerde, ekseriyetle görüş ayrılıklarına düştükleri âşikar bir husustur. Fıkıh mezhepleri ve mezhep içerisinde meydana gelen bu görüş ayrılıkları, her ne kadar İslam Âlimlerinin bazıları tarafından rahmet olarak değerlendirilse de İslam hukukunda güvenlik ve istikrar açısından birçok sorunu beraberinde getirmektedir. Dolayısıyla Fukahânın fetva verirken olması muhtemel veya karşılaşılan problemlerin çözümüne kaynaklık etmesi bakımından, mezhep içi tercih yöntemine başvurması elzem bir durumdur. Bu bağlamda herhangi bir fıkhî meselenin hükmüne ulaşabilmek ve mezhep içerisinde müftâbih görüşü saptamak adına muhtasar, şerh ve hâşiye türünden eserler kaleme alınmıştır. Bu çalışmada râcih (kendisiyle fetva verilecek) görüş belirlenirken dikkat edilmesi gereken birtakım usûl kâideleri, konu hakkında yazılan kitaplar , fakihlerin ittifak ve ihtilafları halinde mezhep içerisinde tercih edilen kavlin neye göre belirleneceği, Hanefî mezhebi özelinde irdelenmeye çalışılmıştır.
Keywords : Fıkıh, Hanefî Mezhebi, Müftâbih, Râcih, Fetvâ