Yazılı Medyada İleri Dönüşüm ve Geri Dönüşüm Kavramları Arasındaki Yanılgılar: Okullarda Atıkların Değerlendirilmesi ile İlgili Etkinliklerin Medyadaki Sergi Haberlerine Yansıması

Authors : Figen Durkaya

Pages : 95-119

View : 423 | Download : 120

Publication Date : 2025-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Atık yönetiminde sıfır atık yaklaşımı, bireyleri sürdürülebilir üretim ve tüketim alışkanlıklarını değiştirmeye teşvik etmektedir. Atık malzemeler, geri dönüşüm ile yeni hammaddeye dönüştürülebildiği gibi ileri dönüşümle atıklar değerlendirilerek yeni fonksiyonel bir ürüne de dönüştürülebilmektedir. Böylece, atık miktarı azaltılarak gereksiz israfta önlenmiş olacaktır. Bu bağlamda, geri dönüşüm kadar ileri dönüşümü de bilmek gerekmektedir. Bu nedenle, atık yönetiminde ileri dönüşüm kavramının gerçek anlamını bilmek ve uygulamak önemli hale gelmiştir. Son yıllarda okullarda öğrencilere sıfır atık bilincini aşılamak için çeşitli çalışmalar yaptırılmaktadır ve yazılı medyada sergi haberleriyle ilgili paylaşımlara yer verildiği görülmektedir. Haber paylaşımlarında atıkların değerlendirilmesiyle ilgili geçen bu iki kavramın kullanım şekli dikkat çekmiştir. Bu doğrultuda, ileri dönüşüm kavramı yerine geri dönüşüm kavramının kullanıldığı çalışmalar tespit edilmiştir. Bu kapsamda, yazılı medyada sergi haberleri hakkında yapılan yanılgılar doğrulayıcı veya yanlışlayıcı durum örnekleme tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Yazılı medyada, ileri dönüşüm ve geri dönüşüm hakkında yapılan sergi haberlerine ilişkin elde edilen bulgular iki tema olarak sunulmuştur. Bu temalar; yazılı medyada haber paylaşımlarında kullanılan kavrama ilişkin yanılgının gerekçesi ve atıklardan yapılan ürünlerin görsel içerik paylaşımları açısından irdelenerek sonuç elde edilmiştir. Yazılı medyada atıklar ile ilgili yapılan sergi haberlerinin %90.6’sında “geri dönüşüm” kavramı kullanılmıştır. Buna karşın öğrencilerin, geri dönüşümlü malzemeleri kullanarak ürettikleri ürünlere ait görsellerin “ileri dönüşüme” örnek teşkil ettiği tespit edilmiştir. Bu bağlamda, bu iki kavram arasında bir kavram kargaşasından ziyade kavram yanılgısının olduğu aşikârdır. Fen bilimleri dersinde öğretmenler atıklar ve atık yönetimi konusunda, geri dönüşüm ve ileri dönüşüm kavramlarına daha detaylı ve uygulamalı yer verebilirler.
Keywords : İleri dönüşüm, Geri dönüşüm, Atık yönetimi, Sıfır atık