Ketojenik Diyetin Metablolik Sendrom ve Bileşenleri Üzerine Etkisi

Authors : Sena Ömür

Pages : 25-40

View : 123 | Download : 190

Publication Date : 2024-03-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Ketojenik diyet, genel olarak düşük karbonhidratlı, yüksek yağ ve protein içeren diyetlerdir. Günümüzde yaygın uygulama alanları arasında obezite, insülin direnci ve tip-2 diyabet yer alır. Ayrıca ağırlık yönetiminde çok düşük kalorili ketojenik diyet formlarına da başvurulmaktadır. Klasik ketojenik diyetin klinik ortamda uygulanması ve sürdürülebilirliğindeki zorluklar dolayısıyla diyetin besin kompozisyonu ve uygulanışı değiştirilerek modifiye Atkins diyeti, orta zincirli trigliserid diyeti veya düşük glisemik indeks diyeti gibi çeşitli formlara modifiye edilmiştir. Klasik ketojenik diyet beslenme ketozisi oluşturma potansiyeline rağmen kısa vadede ve uzun vadede çeşitli yan etkiler oluşturabilmektedir. Ayrıca, bağırsak mikrobiyotası üzerinde bakteri popülasyonunu etkilediği görülmüştür. Dolayısıyla ketojenik diyetin denetimli uygulanması yan etkileri önleme açısından önemsenmelidir. Metabolik sendrom tanı kriterleri çeşitli kuruluşlar tarafından güncellenmiştir ve günümüzde abdominal obezite, insülin direnci, dislipidemi (yüksek trigliserid veya düşük HDL-kolesterol) ve hipertansiyon kriterlerinden en az üçüne sahip olma durumu ile ifade edilmektedir. Bu çalışma ile ketojenik diyet müdahalesinin metabolik sendrom ve bileşenleri üzerine etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, ketojenik diyetin kısa vadede ağırlık kaybı, bel çevresi ve vücut yağ oranında azalma, açlık glukoz düzeyi, insülin seviyeleri, HbA1c gibi glukoz parametrelerinde iyileşme, lipid profili üzerinde; trigliserid düzeyinde azalma, HDL-kolesterolde artma ile birlikte LDL-kolesterolü potansiyel olarak azaltma etkileri gözlemlenmiş ve kan basıncını değiştirebilme potansiyeli üzerinde durulmuştur. Gözlemlenen çalışmalardan yola çıkarak ketojenik diyetin kısa vadede obezite, tip-2 diyabet ve kardiyovasküler hastalık riski ile mücadelede etkili olabileceği ancak bu diyetlerin uzun vadeli etkinliğini kanıtlamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Keywords : ketojenik diyet, metabolik sendrom, obezite, insülin direnci, dislipidemi