Zaman pencereli araç rotalama problemi çözümü için çok amaçlı genetik algoritma yaklaşımı

Authors : Tolunay GÖÇKEN, Meltem YAKTUBAY, Fatih KILIÇ

Pages : 774-786

Doi:10.29109/gujsc.397543

View : 23 | Download : 31

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, talepleri bilinen müşterilerin, konumu bilinen bir deponun ve belirli sayıda aynı kapasiteye ve özelliklere sahip özdeş araçların bulunduğu klasik Araç Rotalama Probleminin (ARP) bir çeşidi olan Zaman Pencereli Araç Rotalama Problemi (ZPARP) ele alınmıştır. Müşterilere belirli bir zaman aralığında hizmet verilebilen ZPARP için toplam yolu ve araç sayısını minimize etmek amaç fonksiyonları olarak belirlenmiştir. ZPARP’ye etkin çözümler üretilmesi amacı ile meta-sezgisel bir yöntem olan genetik algoritmanın sezgisel metotlarla melezleştirilmiş bir uyarlaması önerilmiştir. Genetik algoritmanın başlangıç popülasyonu oluşturma aşamasında süpürme algoritması ve en yakın komşu tabanlı bir algoritma kullanılarak üretilen kaliteli çözüm kümeleriyle aramaya başlaması, böylece optimum sonuçlara daha hızlı ulaşması planlanmıştır. Genetik algoritmada başlangıç popülasyonları oluşturmada farklı sezgisel yöntemlerin kullanılmasının istenilen sonuca bir etkisi olup olmadığı test edilmiştir. Literatürde var olan bir veri problemi çözülmüş, süpürme algoritmasını kullanan genetik algoritma ile daha etkin sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür.
Keywords : Araç rotalama, çok amaçlı optimizasyon, genetik algoritma, NSGA II