Belirsiz süre altında afet sonrası araç rotalama problemi

Authors : İlknur Tükenmez

Pages : 48-59

Doi:10.29109/gujsc.1374303

View : 75 | Download : 102

Publication Date : 2025-03-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Afet sonrası toplanma bölgelerindeki afetzedelere mümkün olan en kısa süre içerisinde insani yardım malzemelerinin götürülmesi gerekmektedir. Afet sonrası insanların afet bölgesinden uzaklaşmak istemeleri veya yakınlarını merak eden kişilerin bilgi almak için afet bölgesine gitmek istemeleri yollarda trafiğe neden olabilmektedir. Bu nedenle yollardaki ulaşım süresi değişebilir. Öncelikli ulaşım süresi toplamının enküçüklenmesinin amaçlandığı problemde düğümler arasındaki seyahat süresi stokastik olarak ele alınmıştır. Araç rotalama problemi NP-Hard sınıfında bir problem olduğu için problem boyutu büyüdükçe kesin çözüm yöntemleriyle en iyi çözüm elde edilemeyebilir. Bu nedenle sezgisel algoritmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Uyarlanabilir büyük komşu arama algoritması bu problemin çözümü için uygulanmıştır. Küçük örneklerde kesin çözüm yöntemiyle sezgisel algoritma ile elde edilen sonuçlar kıyaslanmıştır ve çözüm kalitesinin iyi olduğu görülmüştür. Geliştirilen metasezgisel algoritma orta boyutlu problemlerin çözümü için de kullanılmıştır.
Keywords : Stokastik seyahat süresi, araç rotalama problemi, afet yönetimi, metasezgisel algoritma