Akarsu Ortalama Akımlarının Çeşitli Makine Öğrenme Algoritmaları Kullanılarak Tahmini: Köprüçay Örneği

Authors : Yunus Ziya Kaya

Pages : 130-142

Doi:10.29109/gujsc.1555448

View : 57 | Download : 67

Publication Date : 2025-03-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Akarsu ortalama akımları havzanın su kaynaklarının yeterliliği hakkında önemli ipuçları barındırmaktadır. İklim değişikliği ile birlikte yağış ve sıcaklık gibi akarsu akımlarını doğrudan ilgilendiren parametrelerde bölgesel değişimler yaşanmaktadır. Yaşanan bu değişimler ortalama akımlarda da bölgesel farklılıklar görülmesine neden olmaktadır. Bu çalışmada Elektrik İdaresinin kayıtlarını paylaştığı Antalya ili Serik İlçesi Beşkonak Bucağında yer alan Köprüçay istasyonuna ait ortalama akımlar incelenmiştir. İstasyona ait 1957-2011 yılları arasındaki ortalama akımlar Multi-Layer Perceptron (MLP), Destek Vektör Makinaları (DVM) ve Random Forest (RF) makine öğrenme algoritmaları ile modellenmiştir. Çalışma iki kısımdan oluşmaktadır. İlk kısımda 1957-2011 yılları arasındaki veriler hem eğitim hem test kümesi olarak kullanılmış en uygun algoritmaya bu şekilde karar verilmiştir. İkinci kısımda algoritma seçiminden sonra kayıtları mevcut olmayan 2012-2022 yılları arasındaki ortalama akımlar tahmin edilmiştir. Modellemelerde ülkemize ait yıllık ortalama maksimum, minimum, ortalama sıcaklık ve ortalama yağış verileri girdi olarak kullanılmıştır. Sonuç olarak Köprüçay özelinde ortalama akım tahmininde en uygun algoritmanın RF olacağı görülmüştür.
Keywords : Ortalama Akımlar, MLP, DVM, Random Forest, Tahmin