STOKASTİK ÇOK KRİTERLİ KARAR VERMEDE İKİ YENİ YÖNTEM: SMAA- GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ ve SMAA-DEMATEL-GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ

Authors : Mihrimah Özmen, Emel Kızılkaya Aydoğan

Pages : 0-0

Doi:10.17341/gummfd.24515

View : 30 | Download : 9

Publication Date : 2015-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Karar vermede bazı durumlarda karar vericiler tercihlerini kesin değerlerle belirtemez veya belirtmek istemezler. Bu gibi stokastik verilerle karar verebilmek için Stokastik çok kriterli kabul edilebilirlik analizi (SMAA) etkili bir şekilde uygulanan bir karar destek aracıdır. Gri ilişkisel analiz (GİA) ise ancak deterministik veri ile çalışan çok amaçlı karar verme problemlerinin çözümünde alternatif ve popüler bir yöntemdir. Bu çalışmada SMAA-2 ile GİA ve SMAA-2 ile DEMATEL-GİA metotlarını birleştiren iki yeni metot SMAA-GİA ve SMAA-DEMATEL-GİA önerilmiştir. Bu makalenin amacı GİA’ nın belirsiz ve kesin olmayan verilerle başa çıkabilmesini sağlamak, başka bir deyişle stokastik GİA’ yı oluşturmaktır. Ayrıca kriterlerin birbirleriyle ilişkisini belirlemeye yarayan DEMATEL ile de kriterlerin birbirlerine olan etkisini stokastik verilerle karar verme sürecine katabilmektir.  Literatürdeki ilaç fayda risk analizi problemine ve Türk havacılık şirketleri hakkında bir vaka çalışmasına hem SMAA-GİA hem de SMAA-DEMATEL-GİA yöntemleri uygulanmıştır. Çalışmamız göstermiştir ki güvenilir ve tutarlı sonuçlar veren SMAA-GİA ve SMAA-DEMATEL-GİA yöntemleri, GİA ve DEMATEL yöntemlerini stokastik veri ve rasgele ağırlıkları ile çalışmasını ve SMAA’ nın da kriterlerin bağımsız olmadığı durumlarda uygulanabilmesini mümkün kılmıştır.
Keywords : Stokastik Çok Kriterli Kabul Edilebilirlik Analizi, Gri İlişkisel Analiz, DEMATEL