Kritik sistemlerin savunma planlaması için iki seviyeli çoklu saldırı tipli koruma modelleri

Authors : Orkun BAŞKAN, Müjgan Sağır

Pages : 1909-1922

Doi:10.17341/gazimmfd.615372

View : 30 | Download : 12

Publication Date : 2021-09-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Kritik tesisler, bir ülke için yüksek önem düzeyine sahip, herhangi bir sebeple savaş, terörist saldırı, doğal afetler vb. gibi kendilerine verilecek zarar neticesinde, ülkeyi önemli ölçüde etkileyebilecek tesislerdir. Bu tesislerin korunması önemli problemlerden biridir. Özellikle 11 Eylül 2001’deki ve AB ülkelerinde gerçekleşen terör saldırıları ile birlikte kritik tesislerin güvenliğine yönelik ABD, AB ve gelişmiş diğer ülkelerde pek çok çalışma başlamıştır.   Bu çalışma belirli bir bölgenin talebinin kesintisiz olarak sağlanması için hangi tesislerin korunacağının belirlenmesine yönelik ele alınan NP zor sınıftaki tesis koruma problemlerinden biri ile ilgilidir. Bu çalışmada kritik sistemlerin savunma planlaması için iki yeni matematiksel model sunulmuştur. Bu modeller, daha önceki çalışmalarda göz ardı edilmiş olan farklı saldırı tipleri ve karşı gelen savunma tipleri göz önüne alınmıştır. Ayrıca sınırlı kaynaklara sahip sistemler için Arz Talep dengesinin bozulmasına yönelik öncelikli amaç modele dahil edilmiştir.   Problemin çözümü için, Scaparra (2008)’nın RIMF (r-interdiction median problem with fortification) modeli temel alınmıştır. İlk model saldırı ve koruma tiplerini göz önüne alan ve eniyi koruma stratejisini veren iki seviyeli  modelidir, ikinci model arz talep dengesini bozma amaçlı saldırıların göz önüne alındığı  modelidir. Çeşitli güvelik sebebleri ile gerçek verilere ulaşmak güçtür, bu nedenle modellerin testi için üretilen test verileri ile modeller eniyi çözümü vermiştir. Ancak daha büyük ölçekli problemler için sezgisel bir yaklaşım gerekmektedir ve bunun üzerinde çalışmaktayız.
Keywords : Yasaklama problemleri, koruma problemleri, iki seviyeli programlama, savunma planlaması, saldırı tipleri, arz talep dengesi