Arnavutluk Bölgesinde Kuraklık Ve Standart Yağış İndeksinin (Spı) Kullanımı

Authors : Aferdita MERKOCİ, Vangjel MUSTAQİ, Liri MUCAJ, Mirela DVORANİ

Pages : 0-0

View : 23 | Download : 13

Publication Date : 2014-02-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Kuraklık, belirli bir zamanda toprakta nem yetersizliği ve hidrolojik düzensizlik yaratan yetersiz yağış veya yağışsız periyodu ifade eder. Çevre, ekonomi, tarım, enerji ve sosyal yaşam vb. durumlar üzerinde negatif etki yaratan bir etmendir. Kuraklık sıklığı ve şiddetinin değerlendirilmesi için Standartlaştırılmış Yağış Endeksi (Standardised Precipitation Index (SPI)) kullanılmaktadır. SPI, tüm dünyada kuraklık gözlemleme için en sık kullanılan yöntemlerden biridir. SPI, tarih boyunca yağış alma periyoduyla, genellikle 1, 3, 6, 9, 12 veya hatta bazen 24 aylık yağış toplamlarını karşılaştırarak nem derecesini nicelendiren istatistiksel teknikleri esas alır. 1951-2000 periyodu, 1, 3 ve 6 aylık SPI değerlerini değerlendirmek için kullanılır. SPI 3 (3 aylık periyot için) ile ilgili, her 10 yıl için orta, şiddetli ve aşırı derecede kuraklık durumları zaman içinde artan bir trend göstermektedir. Bu SPI değerleri gösteriyor ki; 1881-1990 periyodu kuraklıkla alakalı maksimum durumları göstermektedir (10 yılda 20’den fazla durumda) 1961-1970 ve 1971-1980 periyotları boyunca orta, şiddetli ve aşırı derecede kuraklık durumları 10 kere (10 yıllık periyotta) yaşanmıştır. 2003 yılı kuraklıkla ilgili en dikkat edici yıldır. SPI 6 değerleri Arnavutluk’un güneyinde aşırı kurak olacak şekilde sert _1,5’den, kuzeyinde -4,2’ye değişkenlik gösterir.
Keywords : Kuraklık göstergeleri, Kuraklığın tatbiki, meteorolojiksel kuraklık, SPI endeksi, Yağış rejimi