KRİSTAL SIR UYGULAMALARINDA ZnO’İN KRİSTAL SIR GELİŞİMİNE ETKİSİ

Authors : Keriman PEKKAN, Eda TAŞÇI, Yalçın GÜN

Pages : 281-287

Doi:10.17341/gummfd.37523

View : 24 | Download : 8

Publication Date : 2015-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanatsal seramiklerde, özel görsel etkiler elde etmek için kullanılan artistik sırların en önemlilerinden biri kristal sırlardır. Bunlar başlıca cam fazı içerisinde veya yüzeyinde mikro veya makro kristaller içeren sır çeşididir. Makro kristaller sır içerisine gömülü olarak meydana gelirken, mikro kristaller sırın yüzeyinde demetler halinde oluşmaktadır. Demetleri oluşturan en küçük oluşum birimleri kristal nüve şeklinde adlandırılıp eriyik haldeki sır içinde bir araya toplanarak makro kristalleri oluştururlar. Başlangıç harmanında kristalleşmeyi sağlayıcı elemanlar içeren sır, olgunlaştıktan sonra soğuma esnasında yavaş yavaş kristallenir. Sır içerisindeki kristaller cam fazı ile aynı veya farklı renkte oluşabilir. Mevcut çalışma kapsamında hazırlanan firit reçetelerine ilave edilen ZnO’in kristalizasyon oluşumu ve gelişimine etkisinin incelenmesi ve elde edilen sırlardaki kristal gelişimlerinin karakterizasyon teknikleri ile incelerek tanımlanması amaçlanmıştır. Dolayısıyla, elde edilen firit bileşimlerindeki ve sır uygulamalarındaki faz gelişimleri X-ışını kırınım (XRD) faz analizi yöntemi ile, mikroyapıları ise taramalı elektron-enerji dağılım x-ışını (SEM-EDX) ile incelenmiştir. Kristaller ayrıca polarize optik mikroskop yardımı ile görüntülenmiştir. Villemit kristalleri firitleştirme aşamasında değil, sır pişirimi sırasında oluşmaktadır. ZnO-Na 2 O-SiO 2 (ZNS) ve ZnO-Na 2 O-SiO 2 -Al 2 O 3 (ZNSA) sistemlerindeki reçetelerin tamamen firitleştirilerek kullanılması sonucu başarılı kristal sır yüzeyleri elde edilmiştir.
Keywords : Kristal sır, Firit, ZnO