Polivinil fosfonik asit uygulanmış çeşitli kumaşların boncuklanma özelliklerinin araştırılması

Authors : Burcu BÜYÜKKORU, Ali KARA

Pages : 697-710

Doi:10.17341/gazimmfd.839317

View : 24 | Download : 9

Publication Date : 2022-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Boncuklanma (pilling), tekstil sektöründeki önemli bir kalite sorunu olup kumaş yüzeyinde birbirine karışmış lif yumağından oluşan bir kumaş hatası olarak tanımlanmaktadır. Bu sorunu tanımlamak, farklı yöntemlerle boncuklanma değerlerini belirlemek ve boncuklanma değerlerini iyileştirmek için birçok çalışma yapılarak literatürde rapor edilmiştir. Bu çalışma, kumaşların boncuklanma değerlerini iyileştirmek ile ilgilidir. Bu amaçla kullanılan yöntemler arasında en etkili olanlarından biri kimyasal bitim işlemi ile çalışmalar yürütülmüştür. Kumaşların boncuklanmasını azaltmak amacıyla tekstil yardımcı kimyasalının kumaşa uygulandığı bu yöntemde, tarafımızdan sentezlenen ve karakterize edilen polivinil fosfonik asit (PVPA) polimeri kullanılmıştır. Farklı çözelti konsantrasyonlarında, 5 farklı kumaşa fular yöntemi ile PVPA kumaşlara aplike edilmiştir. Karışım kumaşların boncuklanma değerlerinin daha kötü olması ve zor iyileştirilmesi nedeniyle genellikle boncuklanma değerleri 2-3 arasında olan polyester, pamuk karışımı veya polyester, viskon karışımı gibi harmanlanmış kumaşlar seçilmiştir. Sonuç olarak, PVPA tüm kumaşlarda etkili olarak, yaklaşık 1.5-2 boncuklanma derecesi bir iyileştirme sağlamıştır. Öte yandan, boncuklanma değerlerini iyileştirmek için kullanılan kimyasallar genellikle kumaşların hidrofilite değerlerini düşürmektedir. Ancak, PVPA kumaşların hidrofilitesini geriye götürmenin aksine su emicilik değerlerini daha da arttırmıştır. Kumaşlara uygulanan çözeltideki PVPA konsantrasyonu arttıkça kumaşların hem boncuklanma değerleri hem de hidrofilite değerleri artmıştır. PVPA’nın 30 g/l çözelti konsantrasyonu, elde edilen değerler ve fiyat performans açısından düşünüldüğünde optimum uygulama miktarı olarak tespit edilmiştir. Tekstil sektöründe olmazsa olmaz parametreler olan ürünün kumaşlarda sararmaya veya renk değişimine yol açmaması, beyazlık değerlerini koruması ve banyo stabiliteleri açısından da PVPA ile çalışmalar yapılmıştır. Bu alanlarda negatif bir etkiye yol açmayan fonksiyonel PVPA polimerinin farklı tipteki kumaşlarda etkin, boncuklanma azaltıcı kimyasal olarak kullanabileceği kanıtlanmıştır. Boncuklanmayı azaltmak amacıyla tekstil sektöründe kullanılan ve literatürde rapor edilen diğer ürünlerden özellikle hidrofiliteyi de arttırması ve viskon, polyester, karışım kumaşlar gibi çeşitli kumaşlarda etkin olması yönüyle ayrılmaktadır.
Keywords : polyvinyl phosphonic acid, boncuklanma, hidrofilite