Gördes lateritik cevherlerinden seçimli nikel-kobalt kazanımı için atmosferik liç yöntemi geliştirilmesi

Authors : Hilal DEMİREL, Duygu UYSAL, Murat DOGAN, Bekir Zühtü UYSAL

Pages : 143-152

Doi:10.17341/gazimmfd.867056

View : 33 | Download : 14

Publication Date : 2022-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyada %60’ı lateritik, %40’ı ise sülfitli olmak üzere yaklaşık 140 milyon ton nikel rezervi, 7 milyon ton kobalt rezervi bulunmaktadır. Rezerv miktarı daha yüksek olmasına rağmen nikel üretiminin %42’si lateritik, %58’i ise sülfürlü cevherlerden yapılmaktadır. Ancak sülfürlü cevherlerin miktarının zamanla azalması dolayısıyla lateritik cevherlerden teknik ve ekonomik olarak uygun üretim yöntemlerinin geliştirilmesiyle ilgili çalışmalar yoğunlaşmıştır. Endüstriyel olarak lateritik cevherlerden nikel ve kobalt kazanımı, basınçlı asit liçi ile gerçekleştirilir. Ancak uzun liç süresi, yüksek asit tüketimi ve seçimlilik gibi problemlere çözüm getirilebildiği takdirde atmosferik liç basınçlı liç yöntemine göre hem daha ucuz hem de daha güvenlidir. Bu çalışmada %70 limonit-%30 non-tronit karışımı olan Gördes lateritik cevherinin hem sülfürik asit hem de fosforik asit ile atmosferik koşullarda liç davranışları incelenmiştir. Hem cevhere ön ısıl işlem uygulanarak hem de kademeli liç işlemi ile nikel ve kobalta karşı seçimlilik sağlanmıştır. Fosforik asit kullanımı ile sülfürik asite kıyasla demirin sıvıya geçme verimi yaklaşık %80 azaltılmıştır. Ayrıca ardışık liç işlemi uygulanması ve liç katısının tekrar liçlenmesi ile yüksek basınçlı asit liçinde elde edilen nikel ve kobalt verimlerine ulaşılmıştır.
Keywords : Nikel, Kobalt, Lateritik cevher, atmosferik liç