The Usages of the Verb “to be” in Written Turkish

Authors : Sertan ALİBEKİROĞLU

Pages : 193-206

Doi:10.21547/jss.256782

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Dillerin temel söz varlığını, sözlük anlamları bulunan, isimler ve fiiller oluşturur. İsimler varlığı tanıtan ve diğer varlıklardan ayırt etmeyi sağlayan sözcüklerdir. Fiiller ise tanınan, bilinen her tür varlığın “soyut, somut, canlı cansız vs.” hareketini anlatan sözcüklerdir. Bu yönüyle fiiller, varlığın hareketlerinin isimleri olarak tanımlanabilir. Dillerin söz varlığını ortaya koyan sözlüklerde isimlerden sonra en kalabalık sözcük türünü de fiiller oluştur. Ancak isimlere oranla fiillerin sayısı oldukça azdır. Bunun temel nedeni varlıkların sayısı neredeyse sınırsızken, varlıkların hareketleri yani fiiller ise belirli ve sınırlıdır. Fiiller içerisinde de kimi fiiller yapı, görev ve anlam bakımından pek çok fiilden farklı bir özellik gösterir. Bu tür fiillerin sayısı hemen bütün dillerde 5-10 tane ile sınırlıdır, ancak bu az sayıdaki fiilin işleklikleri ve çeviklikleri oldukça hayret vericidir. Dillerin işleklik ve çeviklikleri, anlatım kabiliyetleri, kısaca, güçlerinin önemli bir bölümü bu özel fiillerde gizlidir. Bu özel fiilleri adlandırmak için Türklük Biliminde cevher fiilleri, yardımcı fiiller, tasvir fiilleri gibi terimler kullanılır. Bu özel fiiller kendi içlerinde de işleklikleri, görevleri ve kullanımları bakımından farklılık gösterirler. Kimi az ve belirli bir kullanıma sahipken kiminin kullanım alanının sınırlarını tam olarak tespit etmek oldukça güçtür. Türkçede ol-, et-, eyle-, kıl- gibi fiiller bu türden fiillerdir. Bu çalışmada kullanım alanı, işlekliği ve görevleri açısından, Türkçenin özel fiillerinden “olmak” fiilinin, Türkiye Türkçesi yazı dilindeki durumu ortaya konulmaya çalışılmıştır
Keywords : Dil, özel fiiller, cevher fiilleri, yardımcı fiiller, olmak