Basın Fotoğrafında Merhametin İyiliği ve Kötülüğü Üzerine

Authors : Handan DAYİ

Pages : 217-226

Doi:10.21547/jss.441456

View : 20 | Download : 22

Publication Date : 2019-01-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Basın fotoğrafı tarihi, neredeyse bütünüyle acı ve yıkım imgeleri ile özdeşleşmiştir. Bu nedenle basın fotoğrafının kuramsal boyutu,  yıkım, acı ve vahşet görüntülerinin etik ve estetik tartışmaları üzerine şekillenir. Özellikle hümanist fotoğraf anlayışı bu görüntüler yoluyla acı çeken insanları korumayı ve vicdanları harekete geçirmeyi amaçlar. (Özdemir, 2011:1) . Bu nedenle haberin ilgi çekmesi için, fotoğrafların vurucu olması ve izleyeni şoke etmesi beklenir Ancak son dönemlerde merhamet fotoğraflarının amaçlananın tersine olumsuz sonuçlar yaratabileceği de anlaşılmıştır. Şimdi biz burada merhamet duygusunun gerekliliği üzerinden bir tartışma açmak istiyoruz. Başlangıçta merhametin iyi olduğu ön kabulünü reddederek yine basın fotoğrafı üzerinden tartışmayı genişleteceğiz. Liberal demokrasilerde merhametin hala temel bir erdem olarak kabul edildiği varsayılırsa  basın fotoğrafının da bu doğrultuda şekillenmesi normal görülebilir. John Berger kaygı yaratan, şoke eden ve merhamet duygumuzu uyandıran basın fotoğraflarının kişisel ve toplumsal etkisinin hem izleyen de hem de mağdurlar üzerinde farklı yönleri bulunduğunu aktarmaktadır. Bu fotoğraflara bakan kişilerin güçsüzleştiğini ve politik özgürlükten yoksun oluşu ile yüzleşerek depolitize edildiğini belirtir. (Berger:1986:72) Merhamet vurgusu ile çekilen fotoğraflar,  izleyeni harekete geçirmek yerine edilgin de kılabilir. Bu nedenle basın fotoğraflarının etik estetik tartışmalarından daha önce olumlu bir duygu, bir erdem olarak kabul edilen merhamet kavramının üzerinde durmamız konuya daha geniş perspektiften bakmamıza yardım edecektir. Bu çalışmanın ilk bölümünde özellikle duyguların önemine değinen Benedictus de Spinoza   ’nın duygular öğretisi bağlamında merhamet ve keder duygusunu nasıl değerlendirdiğine, ikinci bölümde; Nietzsche’de merhamet kavramına, üçüncü bölümde ise, basın fotoğrafı ve merhamet kavramı ilişkisine ve son bölümde de, merhamet fotoğraflarının hedefine ulaşıp ulaşmadığına ve bu anlayış dışında yeni filizlenen fotoğraf alternatiflerini tanımlamaya  çalışacağız.
Keywords : Basın Fotoğrafı, Merhamet, Spinoza, Nietzsche