Edigey Destanında Dinî-Mitolojik Motifler

Authors : Gumru ŞEHRİYAR

Pages : 158-169

Doi:10.21547/jss.514336

View : 19 | Download : 18

Publication Date : 2020-01-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Çoğunlukla halk edebiyatının, özellikle de destanların kökeninde mitolojik motifler dayanmaktadır. Kazak, Tatar, Başkurt, Karakalpak, Nogay vb. Türk halklarının kahramanlık destanları arasında kendineözgü bir yere sahip olan Edigey Destanı tarihi bir destandır. Ama buna rağmen burada mitolojik motifler de zengindir. Destan insanoğlunun en eski dönemlerdeki tasavvurlarını yansıtmaktadır. Burada kafatası ve kut motifi, Peri kızından doğma, Albastı, Kara Tiyin Alp simgesi vb. bu gibi motifler destanın ana hattını oluşturmaktadır. Destan Edigey’in sağlığında oluşmuştur. Tarihten de bellidir ki, Edigey’in hayatında İslâm dini ve din hocaları özel bir yere sahiptirler. Hatta destanda onun din î inançları özellikle vurgulanmıştır. Edigey Destanında Beytullah, Ahiret, Cennet, Cehennem, Azrail, Cebrail, kefenlemek, yıkayıp gömmek gibi din î motifler de yeralmaktadır. Bu motifler destanın arkaik kökenlere sahip olduğunun göstergesidir. Makalede Edigey Destanındaki sözü edilen din î -mitolojik motifler ele alınmıştır.  
Keywords : kafatası, Albastı, Ahiret, Cennet, Cehennem, Azrail, Cebrail