Ekonomik Büyümenin Çevreye Etkilerinin Farklı Gelişmişlik Düzeyindeki Ülkeler İçin İncelenmesi

Authors : İlyas OKUMUŞ, Cuma BOZKURT

Pages : 238-255

Doi:10.21547/jss.593962

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2020-01-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, farklı gelişmişlik düzeyindeki ülke grupları için 1980-2013 yıllarını kapsayan dönemde enerji tüketimi, kişi başı reel gayri safi yurt içi hâsıla (GSYH), kişi başı reel GSYH’nin karesi, kentleşme, ticari serbestleşme ve CO 2 emisyonu ilişkisi analiz edilerek, Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi bağlamında farklı gelişmişlik düzeyindeki ülke gruplarında ekonomik büyüme ve çevre kirliliği ilişkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca 2005 yılında yürürlüğe giren Kyoto protokolünün CO 2 emisyonu üzerindeki etkisinin incelenmesi için, 2005 yılı için enerji tüketiminde kukla değişken kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre yüksek orta gelirli ve düşük orta gelirli ülke gruplarında ÇKE hipotezi geçerliliği doğrulanırken, gelişmiş ve az gelişmiş ülke gruplarında ÇKE hipotezinin geçerliliği doğrulanamamıştır. Tüm ülke gruplarında enerji tüketiminin katsayısı pozitif ve istatistiksel olarak anlamlıdır. Ticari serbestleşmedeki bir artış az gelişmiş ve düşük orta gelirli ülke gruplarında karbon dioksit emisyonunu artırırken, yüksek orta gelirli ülke grubunda karbon dioksit emisyonunu azaltmaktadır. Gelişmiş ve az gelişmiş ülke gruplarında kentleşmedeki bir artış CO 2 emisyonunu azaltırken, yüksek orta gelir ve düşük orta gelir grubunda ise CO 2 emisyonunu artırmaktadır. Gelişmiş ülke grubunda Kyoto kukla değişkeninin katsayısı negatif işaretli, düşük orta gelir ülke grubunda pozitif işaretli ve istatistiksel olarak anlamlıdır.
Keywords : Sürdürülebilir kalkınma, Ekonomik büyüme, Çevresel Kuznets Eğrisi, Panel veri analizi