Dünya Bankası ile Yeni Bir Sosyal Politika Öznesi Olarak Beşeri Sermaye

Authors : Özlem KÜÇÜK

Pages : 475-498

Doi:10.21547/jss.686386

View : 19 | Download : 16

Publication Date : 2020-04-25

Article Type : Research Paper

Abstract :ABD önderliğinde, Bretton Woods Konferansı ile çoklu mutabakat sonrası kurulan Uluslararası Yeniden Yapılandırma ve Kalkınma Bankası (IBRD), ulusal ekonomilerin dışa kapanmayacağı bir uluslararası ekonomik sistemin varlığını sürdürmek üzere kurulan bir ulus üstü finans kurumudur. Kuruluşundan beri ABD etkisinde politika üreten, IBRD, 1960 yılında Uluslararası Kalkınma Birliği’nin (IDA) katılımı ile Dünya Bankası adını almıştır. 1980’lere kadar serbest piyasa ekonomisi içinde ulusların üretime dayalı kalkınmalarını destekleyerek, yoksulluğu ve azgelişmişliği çözmeye çalışan Banka, 1980’lerde, büyük bir değişim geçirmiştir. 1970’lerin sonuna kadar, kalkınma kavramının çekirdeğinde yer alan sosyal politika nosyonu, 1980’lerde unutulur ve kalkınmanın yerini ekonomik büyüme alır. Nihayet, 1990’ların başında sosyal politikalar, artan yoksulluğu dizginlemek üzere ekonomik büyümenin kolaylaştırıcıları haline gelmiştir. Ancak, hızlı innovasyon ve teknolojik gelişme üretim sistemlerine yansıyarak, çalışma ilişkilerinde yeni bir dönemi başlatmıştır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ile ABD’de imalat sanayi istihdam oranlarında azalış yaşanırken bilakis Çin’de nitelikli beşeri sermaye ile üretilen yeni işler imalat sanayi istihdamını artırmıştır. Banka, devletlerin serbest piyasa ekonomisi içinde gerek hızlı rekabete uyum sağlamaları gerekse orta sınıfın yok olmaması ve orta gelir tuzağına takılmaması için beşeri sermayenin önceliğini vurgular. Nitekim Banka, gelişmekte olan ülkelerin geleceğin ekonomisinde acımasız rekabet ile başaçıkabilmelerinin tek yolunu, minumum sosyal koruma ile teknolojinin faydalarından yararlanabilecek nitelikli beşeri sermaye olarak görmektedir.  
Keywords : Dünya Bankası, Beşeri Sermaye, Rekabet, İnnovasyon, Sosyal Politika