A Social Ecological Reading of H. G. Wells’s The Sleeper Awakes

Authors : İsmail Serdar ALTAÇ

Pages : 1367-1377

Doi:10.21547/jss.1068630

View : 19 | Download : 16

Publication Date : 2022-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Geç dönem Viktorya Çağı’nın önde gelen ütopya ve distopya yazarlarından H. G. Wells, The Sleeper Awakes adlı romanında iki yüz yıl sonrasında Londra’nın ve dünyanın evrilebileceği politik konjonktür hakkında bir portre çizer. Roman, dünya hükümetinin küresel olarak tüm kontrolü elinde bulundurduğu ve kapitalizim tarihsel olarak nihai bir zafer elde ettiği yeni bir dünya düzeninde işçi sınıfının toplumsal baskı altına alındığı bir gelecek betimler. Ayrıca, söz konusu distopik kurguda kırsal bölgelerdeki toplumsal yaşam bitmiş ve tüm nüfus kentte toplanmıştır. Bu çalışmanın amacı ise The Sleeper Awakes romanında tahakküm mekanizmasının sadece toplumsal alanda değil aynı zamanda doğa üzerinde de yürütüldüğünü göstermektir. Buna ek olarak, her iki alanda kurulan tahakkümün birbirinden bağımsız olmadığı; aksine birbirlerini destekleyen süreçler olduğu ortaya koyulmuştur. Bu bağlamda çalışma Murray Bookchin’in öncülüğünü yaptığı toplumsal ekolojiyi kuramsal bir çerçeve olarak kullanmaktadır. Bu kuramdan hareket edilerek, romanda ikinci doğanın birinci doğadan yabancılaşmasının nedenleri üzerinde durulmuş ve bu yabancılaşmanın politik ve toplumsal neticeleri gösterilmiştir. Buna bağlı olarak hem nüfusun hem de politik gücün merkezileşmesinin doğa-insan ilişkileri bakımından yol açtığı olumsuz sonuçlar üzerinde durulmuştur. Diğer bir taraftan ise toplumsal hiyerarşileri destekleyen bir sistem içinde doğanın da hiyerarşik ilişkiler ağı içinde nesneleştirildiği ifade edilmiştir. Böylelikle bu çalışma ideolojik ve politik tartışmaların ön planda olduğu The Sleeper Awakes’in ekolojik kaygılara da hitap edebilecek bir metin olduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords : H G Wells, The Sleeper Awakes, Distopya, Ekoeleştiri, Toplumsal Ekoloji