GAZİANTEP İLİ AĞIZLARINDA ÜNLÜ YUVARLAKLAŞMASI

Authors : Ahat ÜSTÜNER, Emine SOYYİGİT

Pages : 104-114

Doi:10.21547/jss.1106113

View : 13 | Download : 12

Publication Date : 2023-01-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dilinde sözcük kök veya gövdelerinin eklerle birleşmesi, ses uyumları doğrultusunda gerçekleşmektedir. Bir sözcükte yer alan ünlü ya da ünsüz sesler, aynı sözcükte bulunan diğer sesler üzerinde etkili olabilmektedir. Türkiye Türkçesi yazı dilinde bazı istisnalar olsa da ses uyumları daha belirginken, ağızlarda bu durum değişmektedir. Bazı ses olaylarından dolayı ağızlarda standart dilin kuralları dışında kalan özelliklerle karşılaşmaktayız. Bu özellikler, bazen Türk dilinin eski bir döneminin ses özelliklerinin kalıntısı da olabilmektedir. Bu çalışmada Gaziantep ağzında belli bir bölgede görülen ünlü yuvarlaklaşması ve bu yuvarlaklaşmaların sebepleri üzerinde durulacaktır. Gaziantep, coğrafi ve tarihî konumu dolayısıyla Türk dili ve kültürü içinde bazı farklılıklar taşıyan ve önem arz eden bir ilimizdir. Türklerin bölgede yerleşmeye başlamasıyla birlikte Gaziantep ağzının özellikleri oluşmaya başlamıştır. Tarihî bilgilere göre Gaziantep’e Oğuz boyunun en az on sekizi yerleşmiştir. Bu durum, Gaziantep’in söyleyiş özelliklerine de yansımıştır. Bu tarihî derinlik ve coğrafi özellikleri dolayısıyla Gaziantep ağzı ses ve şekil bakımından farklı bir zenginlik kazanmıştır.
Keywords : Ağız araştırmaları, Gaziantep ağzı, ünlü yuvarlaklaşması