Döviz Kurlarını Etkileyen Makroekonomik ve Finansal Faktörlerin Analizi: Türkiye Uygulaması

Authors : Murat Akkaya

Pages : 1490-1503

Doi:10.21547/jss.1163443

View : 93 | Download : 117

Publication Date : 2024-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Döviz piyasaları bir ekonomideki önemli piyasalardan birisidir. Coronavirus (COVID19) salgını Türkiye’nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan piyasalarda oynaklığın artmasına neden olmuştur. Gelişmekte olan ülkelerin hisse senedi ve döviz piyasalarında büyük dalgalanmalar yaşanmaktadır. Bu nedenle Türkiye döviz piyasasına özgü bir çalışma yapılmasının yatırımcılara ve politika yapıcılara faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı Ocak 2002 – Aralık 2021 döneminde ABD Doları/ Türk Lirası kuru üzerinde etkili olan ve dalgalanma yaratan makroekonomik ve finansal değişkenleri Vektör Oto Regresyon (Vector Auto Regression – VAR) modeli ile analiz etmektir. Çalışma kapsadığı uzun dönem ve çok sayıda değişken ile finans yazınına önemli bir katkı yapmaktadır. VAR model sonuçları % 5 düzeyi için anlamlıdır. Sonuçlar Türkiye 5 Yıllık Tahvil CDS Primi, Dış Ticaret Dengesi, Doğrudan Yatırımlar ve Yurtdışı Yerleşiklerin Hisse Senedi Portföyü değişkenlerinin dışsal olduğunu göstermektedir. Bankacılık Sektörü Kredi Hacmi, Türk Lirası 1 Aylık Mevduat Alış Faizi ve İç Borç Stoku ile ABD Doları/Türk Lirası kuru arasında çift yönlü, Doğrudan Yatırımlar, İthalat Hacmi, TUİK Tüketici Güven Endeksi ve Uluslararası Rezervler’den ABD Doları/Türk Lirası kuruna doğru işleyen tek yönlü bir Granger nedensellik bulunmaktadır. Bu itibarla döviz piyasasının oynaklığının ve önemli makroekonomik değişkenlerin yakından takip edilmesi gerekmektedir.
Keywords : Döviz Piyasası, Kur, VAR analizi, Granger Nedensellik, Türkiye