Osmaniye Çocuk Folklorunda Bitkiler

Authors : Ali Doğaner

Pages : 96-109

Doi:10.21547/jss.1447857

View : 67 | Download : 57

Publication Date : 2025-01-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çocuk folklorunda oyunlar, önemli bir yer tutmaktadır. Oyun kültürü içerisinde bitkilerin özel bir yeri vardır. Köy ortamında geniş bahçeleri olan müstakil evlerde doğayla iç içe yaşayan çocuklar, bitkilere kolayca ulaşabilmişlerdir. Bitkiler insanların geçmişle bağ kurmasını sağlar. Çocukluk yıllarını, oynanan oyunları, yapılan oyuncakları, oyun arkadaşlarını hatırlatır. Oyunda kullanılan bitkiler, doğada her çocuğun kolay bir şekilde erişebileceği bolluk ve çeşitliliktedir. Bu malzemeleri işleyen çocukların zihinsel faaliyetleri ve el becerileri gelişir. Bitkileri, ayırt edici özellikleriyle birlikte tanır. Doğayı ve doğadaki bitkileri koruma konusunda bilinç sahibi olur. Osmaniye’de özellikle ilkbahar mevsiminde çocukların bitkilerle ilişkisi artar. Günlerin uzaması, havaların ısınması ve bitkilerin yeşerip çiçek açmasıyla uygun şartlar oluşur. Yaz mevsiminde yaylaya gidebilen çocuklar farklı bitkilere erişerek oyunlarına devam edebilmektedir. Sanayileşme, kentleşme, köyden kente göç, tarım ve hayvancılık yapan nüfusun azalması, konargöçer yaşam biçiminden yerleşik hayata geçişle birlikte çocuklar doğadaki bitkilerden uzaklaşmışlardır. Geleneksel olarak öğrendikleri, kendi başlarına tasarlayıp ürettikleri oyuncaklar, yerini satın alınan atölye ve fabrika ürünü ahşap ya da farklı malzemelerden üretilen oyuncaklara bırakmıştır. Osmaniye çocuk folklorunda bitkiler; oyuncak, oyun ve aktivite aracı yapımında kullanılmaktadır. Çocuk oyun isimlerinde, tekerlemelerde ve oyun içeriklerinde çeşitli bitki adlarına başvurulmaktadır. Oyun olarak süslenmede, süs eşyaları yapmada bitkiler kullanılmakta ve bitkilerle niyet fal oyunları oynanmaktadır. Bitkiler yiyecek çeşidi olarak da önemli bir yere sahiptir. Osmaniye çocuk folklorunda bitkilerin yerini tespit edip yaşanan değişimleri analiz etmenin amaçlandığı bu makalede literatür taraması yapılmış, alan araştırmasında gözlem ve görüşme teknikleriyle bilgiler elde edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde nitel araştırma yöntemi takip edilmiştir.
Keywords : Osmaniye ili, Çocuk Folkloru, Çocuk Oyunları, Bitki, Oyuncak