Aşırı Güven Eğiliminin Test Edilmesi: BİST Hizmet ve Sanayi Sektörü Örneği

Authors : Cansel Kızıltepe, Barış Aksoy

Pages : 800-826

Doi:10.21547/jss.1446430

View : 151 | Download : 59

Publication Date : 2025-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmanın amacı, Borsa İstanbul’da işlem gören BİST 100, BİST Sınai ve BİST Hizmet Endeksleri üzerinden davranışsal finans teorilerinden aşırı güven eğiliminin incelenmesi ve ele alınan endeksin getiri, volatilite ve hacim verileri arasında kısa ve uzun dönemli ilişkinin varlığının tespit edilmesidir. Bu amaçla çalışmada, her endeks için 2 Ocak 2012 yılı pazartesi günü ile 30 Aralık 2022 yılı cuma günü olmak üzeri 11 yıllık süreçte oluşan 2899 işlem günü günlük verileri ile ele alınan endeksin aylık getiri, aylık ortalama TL işlem hacmi ve aylık volatilite değerleri üzerinden analiz yapılmıştır. Aşırı güven eğiliminin tespit edilmesinde kullanılan nedensellik analizinin yanı sıra farklı bir bakış açısı katarak nedensellik ilişkisi kurulan değişkenler arasında ARDL Sınır Testi uygulanmıştır. Analiz edilen modelde, getiri bağımsız değişken, volatilite ve hacim bağımlı değişkendir. Üç endeks için de kısa dönem analizinde elde edilen sonuçlar getiri değişkeni ile volatilite değişkeni arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamsız olduğu yönündendir. Bu durumun yanı sıra üç endeks için de getiri değişkeni ile hacim değişkeni arasında nedensellik ilişkisi bulunmuş ve istatistiksel olarak anlamlıdır. Bu durum getiri elde eden yatırımcıların kendilerine olan güvenlerinin artmasının sonucu olarak daha fazla işlem yaptıklarını göstermekte olduğu şeklinde yorumlanabilir. Elde edilen diğer bir sonuç ise getiri değişkeninden volatilite değişkenine doğru bir nedenselliğin olmamasıdır.
Keywords : Davranışsal Finans, Aşırı Güven, Toda Yamamoto Nedensellik, ARDL Sınır Testi, Borsa İstanbul