Toplu İpoteği Takip Hukuku Çerçevesinde Paraya Çevirme Sorunsalı

Authors : Tayfun Ercan, Mehmet Evis

Pages : 985-1001

Doi:10.21547/jss.1646641

View : 41 | Download : 325

Publication Date : 2025-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Belirlilik ilkesi gereğince taşınmazların rehnedilmesine ilişkin asıl kural, bir borç ilişkine konu alacağın, tek taşınmazın kaydına ipotek tesis edilerek güvence altına alınmasıdır. Fakat bazı durumlarda tek bir taşınmazın kıymeti, alacağı güvence altına almaya yetmemektedir. Buna istinaden kanun koyucu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 855. maddesi ile aynı alacağa ilişkin birden çok taşınmazın rehnedilmesi hususunu düzenlemiştir. Toplu ipoteğin tesis edilmesindeki asıl amaç, tek taşınmazın, alacağa güvence teşkil edemediği durumlarda birden çok taşınmazın alacağı teminat altına almasıdır. Alacağı, tamamen güvence altına almak amacıyla tesis edilen toplu ipoteğin, takip hukuku çerçevesinde paraya çevrilmesi aşamasında bazı problemlerle karşılaşılmaktadır. Bu problemlerin temel sebebi, toplu ipoteğin paraya çevrilmesine ilişkin düzenlenmiş olan kanun maddelerinin açıklayıcı nitelikte olmamasıdır. Bu durum da icra ve iflas hukukunun, alacaklıyı alacağına kavuşturma prensibine aykırılık teşkil etmektedir. Alacaklının, alacağına kavuşamamasının yanında borçlu da borcundan kurtulamayacağı için kanunlar arasındaki çelişkiden ve uygulamada ortaya çıkabilecek sorunlardan, tüm hak sahipleri olumsuz yönde etkilenecektir. Dolayısıyla kanun maddeleri arasındaki çelişkiyi giderecek şekilde yasal düzenleme yapılması zarurî hâle gelmiştir. Yapılması gereken yasal düzenlemelerin yanında usule dair işlemlerin de yönetmelikle belirlenmesi daha net ve açıklayıcı olacaktır. Böylece usul ekonomisi ilkesini de gözetmiş olacak olan icra müdürü, alacaklıyı en kısa sürede ve en az masrafla alacağına kavuştururken, aynı şekilde asıl borçluyu ve maliki de borçlarından kurtarmış olacaktır.
Keywords : Toplu İpotek, Takip Hukuku, Paraya Çevirme Sorunsalı, İcra ve İflas Kanunu, Türk Medeni Kanunu.