Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı ile Üretici Kararlarının Analizi (Tokat ili Domates Üreticileri Örneği)

Authors : Berrin DAL, Halil KIZILASLAN

Pages : 29-39

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2013-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Tokat ili Merkez ilçede domates üretimi yapan işletmeler için karar destek sistemi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada anket çalışması yoluyla sağlanan orjinal nitelikli verilerden yararlanılmıştır. Tokat ili Merkez ilçede domates üretimi yapan işletmelerden tabakalı örnekleme yöntemine göre belirlenen 84 işletme ile anket çalışılması yapılmıştır. Verilerin analizinde Analitik Hiyerarşi Süreci yöntemi kullanılmış bunun içinde Expert Choice programından yararlanılmıştır. Çalışmada domates üreticileri için uygun üretim sisteminin belirlenmesi problem olarak seçilmiş ve problemin çözümü için hiyerarşik yapı oluşturulmuştur. Alternatifler sırık domates ve yer domatesi, kriterler ise fiyat, verim, pazarlama, maliyet ve sürdürülebilirlik olarak ele alınmıştır. Araştırma bulgularına göre Tokat ili domates üreticileri için, uygun üretim sisteminin %61’ lik değerle sırık domates olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Fiyat, verim ve pazarlama kriterleri açısından daha önemli olarak belirlenen sırık domates, maliyet ve sürdürülebilirlik kriterleri açısından ise daha az öneme sahip olarak belirlenmiştir. Üreticilerin sırık domates üretiminde yüksek verime ulaştığı, daha çok kar elde ettiği ve pazarlama imkanlarının daha kolay olduğu belirlenmiştir. Maliyet ve sürdürülebilirlik yönünden ise desteklenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle, üreticiler sırık domates üretimine yönlendirilmeli, üreticiye teşvik ve destekler sağlanmalıdır. Kaynakların gelecek nesillere en etkin şekilde aktarılması için ise, bilinçli girdi kullanımı konusunda üreticilerin bilgilendirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verilmelidir.
Keywords : Karar Verme, Çok Kriterli Karar Verme, Analitik Hiyerarşik Süreç, Domates, Üretici Kararları