Tokat Kabakgil Üretim Alanlarında Enfeksiyon Oluşturan Virüslerin Belirlenmesi

Authors : Fatime KORKMAZ, Şerife TOPKAYA, Yusuf YANAR

Pages : 46-56

View : 18 | Download : 13

Publication Date : 2018-08-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Karadeniz ve İç Anadolu bölgeleri arasında geçit kuşağında yer alan Tokat Türkiye sebze üretiminde önemli bir paya sahip olup, yörede üreticiler için sebzeler önemli bir gelir kaynağını oluşturmaktadır. Ancak son yıllarda yörede artan virüs enfeksiyonlarından dolayı sebze üretiminde problemler yaşanmaktadır. Bu çalışmada Tokat ilinde yoğun olarak kabakgil (karpuz, kavun, kabak ve hıyar) yetiştirilen alanlarda sorun olan virüslerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Tokat ilinin Merkez, Erbaa, Niksar, Pazar ve Turhal ilçelerindeki kabakgil alanlarında 2014 yılında gerçekleştirilen surveylerde; yapraklarda iplikleşme, kabarcıklaşma ve mozaik; bitkinin genelinde rozetleşme, gelişme geriliği ve bodurlaşma; meyvede şekil bozukluğu belirtisi gösteren bitkilerden toplam 571 yaprak örneği toplanmıştır. Alınan örnekler, Kabak sarı mozaik virüsü ( Zucchini yellow mosaic virus; ZYMV), Hıyar mozaik virüsü ( Cucumber mosaic virus; CMV), Karpuz mozaik virüsü ( Watermelon mosaic virus; WMV), Papaya halkalı leke virüsü ( Papaya ring spot virus; PRSV), Kabak mozaik virüsü ( Squash mosaic virus; SqMV), Domates mozaik virüsü ( Tomato mosaic virus; ToMV), Patates Y virüsü ( Potato virus Y; PVY) ve Tütün mozayik virüsü ( Tobacco mosaic virus; TMV)’ne spesifik antiserumlar kullanılarak double antibody sandwich enzyme-linked immunosorbent assay (DAS-ELISA) yöntemi ile test edilmiştir. Test sonuçlarına göre 571 örneğin  %37’sinin WMV, %12’sinin ZYMV, %11’inin CMV, %3,4’ünün PRSV ve %0,2’sinin SqMV ile enfekteli olduğu saptanmıştır. ToMV, TMV ve PVY için toplam 287 kabakgil örneği test edilmiş ve yaklaşık %14’ünün ToMV ile bulaşık olduğu belirlenmiştir. TMV ve PVY etmenlerine rastlanmamıştır. Tüm kabakgil türleri arasında virüsle bulaşıklık  oranları; kabak  %74, kavunda %72,4,  karpuz  %47,7  ve hıyar %31,7 olarak belirlenmiştir.
Keywords : Tokat, Kabakgil, Virüs, Karpuz mozaik virüsü