SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ ‘İYİ VATANDAŞ’ KAVRAMI HAKKINDAKİ METAFORİK ALGILARI

Authors : İlker DERE

Pages : 434-456

Doi:10.29299/kefad.2018.20.01.014

View : 31 | Download : 23

Publication Date : 2019-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Metaforlar, eğitim araştırmalarında deneyimlere dayalı algıların belirlenmesinde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Çünkü metaforlar, özellikle tartışmalı konulardaki farklı perspektifleri göstermek için oldukça uygundur. Bu araştırma, gelecekte vatandaşlık, insan hakları ve demokrasi derslerini okutacak sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ‘iyi vatandaş’ kavramı hakkındaki metaforik algılarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinde hermenötik araştırma yaklaşımına göre tasarlanmıştır. Çalışma grubu, Uşak Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliğinde okuyan 142 öğretmen adayından oluşmaktadır. Yapılandırılmış metaforla toplanan veriler, metaforik analiz ve içerik analizi yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Çalışmaya katılan öğretmen adayları, ‘iyi vatandaş’ kavramıyla ilgili 61 farklı metafor üretmişlerdir. Bu metaforlar içerisinde en çok Mustafa Kemal Atatürk, ağaç ve güneş isimleri kullanılmıştır. Bu metaforlardan aydınlatıcı ve bilgilendirici; sadık, vatansever ve koruyucu; yol gösterici ve öncü; faydalı; sorumlu ve etkin; bilinçli ve tecrübeli; fedakâr; adil; katılımcı ve işbirlikçi; cömert ve yardımsever, çalışkan ve uzman vatandaş olmak üzere toplamda 12 vatandaşlık kategorisi çıkarılmıştır. Mustafa Kemal Atatürk, çeşitli özellikleriyle yedi farklı kategoride yer almıştır.
Keywords : İyi vatandaş, Metafor, Sosyal bilgiler öğretmen adayları, Vatandaşlık eğitimi, Mustafa Kemal Atatürk