Pandemide Yas süreci

Authors : Arzu Yalçınkaya, Fatma Öz

Pages : 627-640

View : 16 | Download : 13

Publication Date : 2024-12-25

Article Type : Review Paper

Abstract :Pandemi koşulları yaşamın her alanında ani değişimler ve zorluklar yaşattı. Dünyada birçok kişi hayatını ani ve beklenmedik bir şekilde kaybetti. Pandemi koşullarında hastalık, ölüm ve yas deneyimi ise en çok zorlanan durumlardan biri oldu. Sürecin getirdiği karantina, sosyal kısıtlamalar, bulaşma riski ve birtakım kuralların uygulanması yas deneyiminin daha karmaşık hale gelmesine neden oldu. Yas, normal zamanlarda olduğundan sosyal destek almadan yalnız bir şekilde daha travmatik bir şekilde yaşandı. Aileler yakınlarıyla son anlarında bir arada olamadığı, yarım kalan işlerini tamamlayamadığı, duygu ve düşüncelerini paylaşamadığı bir süreç yaşandı. Kültür, her topluma özgüdür ve insanın doğumdan ölümüne kadar yaşamında semboller ve kültürel motiflerle hayatını anlamlandırmasında önemli unsurdur. İnsanın ölüme ait ritüelleri kişinin yasını tamamlamasına yardım eder. Pandemi sürecindeki kısıtlamalar nedeniyle cenaze merasiminin yapılmamasına neden oldu. Yaşanan bu zorluklar kişilerin yas süreci deneyimini olumsuz etkiledi. Yakınlarını kaybeden aileler bu süreci atlatmakta güçlük yaşadıklarından uzamış yas bozukluğu açısından riskli hale geldiler. Yaşanmayan ve ertelenen bu yas sürecinin, gelecekte bir çok psikolojik sorunun da nedeni olabileceği öngörülmektedir. Bu derlemede, normal zamanlarda yaşadığımız yas deneyimi ile pandemi koşulları arasında yaşanan yas deneyimi arasında farklılıklar anlatılmaya çalışılmış ve pandemide yaşanan kayıpların hangi psikososyal sorunları yaşattığı literatür doğrultusunda açıklanmış ve tartışılmıştır. Bu bilgilerin ise ileride karşılaşılabilecek bu tür durumlar için bir ışık tutacağı, ilgili alanlarda görev yapan profesyonellere bir bakış açısı kazandıracağı düşünülmüştür.
Keywords : COVID- l9 Pandemisi, Yas Deneyimi, Komplike Yas, Normal Yas.