AMERİKAN DIŞ POLİTİKASINDAKİ JEOPOLİTİK DÖNÜŞÜMÜN MİMARI: ROBERT STRAUSZ – HUPÉ

Authors : Gökhan EŞEL

Pages : 67-78

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amerika Birleşik Devletleri ABD ’nin politik lûgatına ‘Jeopolitik’ kelimesini yerleştiren Robert Strausz-Hupé, aynı zamanda ABD’nin efsanevî Başkanı John F. Kennedy’nin ardından Amerikan dış politikasında önemli dönüşümlerin yaşandığı Başkan Nixon Dönemi’nde dış politika başdanışmanı sıfatıyla ABD’nin soğuk savaş dönemindeki ‘Jeopolitik’ algısının mimari olmuş ve 1950’lerde kurduğu Foreign Policy Research Institute Dış Politika Araştırma Enstitüsü’nde, kendisinin yanı sıra ilerde Amerikan dış politikasında önemli roller oynayacak olan William Yandel Elliott, Henry Kissinger ve Zbigniev Brzezinski gibi isimlerle birlikte çalışmıştır. Hupé, 1957’de Dış Politika Araştırma Enstitüsü tarafından yayımlanan ‘Orbis’ isimli jeopolitik görüşlerin yer aldığı dergide yayımlanan The Balance of Tomorrow ‘Yarının Dengeleri’ isimli makalesinde Komünizm’in çöküşünü öngörmüştür. Komünizm sonrası Novus Orbis Terrarum Yeni Dünya Düzeni’nden ilk kez bahseden yine Hupé olmuştur. Amerikan dış politikasındaki jeopolitik algı ve dönüşümün mimari olan Robert StrauszHupé, 1980 Askeri Darbesi’nin hemen ardından ABD Büyükelçisi olarak, kendi isteğiyle geldiği Türkiye’de, diplomatik kariyerinin son sekiz yılını geçirmiştir. Bu çalışmada, ABD dış politikasındaki Jeopolitik algı ve dönüşümünün mimarı olan Robert Strausz-Hupé ve ekibinin politik rehberliğinde planlanan ‘Yeni Dünya Düzeni’ stratejisi tarihsel bir perspektif ile yorumlanarak, siyasete yön vermede akademik araştırmaların önemi örnekler eşliğinde ifade edilmeye çalışılmıştır
Keywords : Jeopolitik, Robert Strausz Hupé, Yeni Dünya Düzeni, ABD