TEK PARTİ DÖNEMİ TÜRKİYE-İRAN İLİŞKİLERİ

Authors : Selçuk DUMAN

Pages : 1-30

View : 18 | Download : 16

Publication Date : 2016-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk-İran İlişkilerinde her iki devlet için yeni bir yönetim ve yeniden yapılanma dönemlerini oluşturan 1923-1950 dönemini iki ayrı başlık altında incelemek doğru olacaktır. Çünkü Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Kurucu Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk Dönemi; Türkiye merkezli, anti emperyalist, eşitliğe dayalı, din ve mezhep olgusundan uzak, tarihi derinliği olan pragmatik bir yaklaşımı içerirken, Türkiye’nin II. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü Dönemi; büyük devletler ile yakın işbirliğini önceleyen, devletler arası denge politikası güden, bölge ve dünya ile ilişkileri büyük devletlerin tavırlarına göre şekillendiren bir politika eksenindedir. İran Devleti’nde ise 1925-1941 dönemini içeren Rıza Şah Pehlevi Dönemi İran’da üniterleşmenin yaşandığı ve merkezi otoritenin güçlendirilmeye çalışıldığı bir dönemdir. Nispeten bağımsız bir yönetim görülmektedir. 1941-1950 dönemi ise Muhammet Rıza Şah Dönemi olup, İran’da ordunun kontrolü dışında tüm devlet kurumlarının kontrolü ve yönetiminin İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından yönlendirildiği bir dönemdir. Bizde çalışmamızı bu dönemler ekseninde Türk kaynaklarını esas alarak yaptık
Keywords : Türkiye, İran, İlişkiler, Atatürk, Pehlevi