İKİNCİ KARABAĞ SAVAŞI’NDA ERMENİLERİN SİVİLLERE YÖNELİK SALDIRILARININ ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Esme ÖZDAŞLI

Pages : 51-83

Doi:10.46849/guiibd.869018

View : 12 | Download : 11

Publication Date : 2021-02-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Ermenistan’ın 27 Eylül 2020’de Azerbaycan’a ait sivil yerleşim yerlerine saldırıları ile başlayan İkinci Karabağ Savaşı, 10 Kasım 2020’de Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan tarafından Üçlü Bildiri’nin imzalanması ile sona ermiştir. Azerbaycan’ın kesin zaferi ile sonuçlanan savaşla ilgili hafızalara kazınan en üzücü sahnelerin başında Ermenilerin sivil halka karşı yaptığı saldırılar yer almıştır. Bu çalışmada, İkinci Karabağ Savaşı’nda sivil halka yönelik “Ermeni terörü” Uluslararası İnsancıl Hukuk ilkeleri çerçevesinde ele alınacaktır. Bununla birlikte geçmiş dönemlere ait farklı örnekler de verilerek, sivillere yönelik saldırıların Ermenilerin çatışma dönemlerinde başarı kazanmak için kullandıkları en önemli yöntemlerden biri olduğu ve terörün Ermenistan devleti tarafından nasıl araçsallaştırıldığı da ortaya koyulmaya çalışılacaktır. Ermenistan, 30 yıllık işgal sürecinde olduğu gibi 44 gün süren İkinci Karabağ Savaşı’nda da sürekli olarak sivilleri hedef haline getirmiş ve yapılan saldırılar neticesinde 100’e yakın masum sivil hayatını kaybetmiştir. Ermenistan, uluslararası hukuka aykırı eylem ve söylemleri ile savaş zamanında sivillerin korunmasına ilişkin Lahey Sözleşmeleri’ni, Cenevre Sözleşmeleri’ni (1949) ve Roma Statüsü’nü de ihlal etmiştir. Bununla birlikte savaş sürecinde tarihi ve kültürel eserler ile doğal çevreye yönelik saldırıları ile de başta 1954 tarihli “Lahey Silahlı Çatışma Halinde Kültürel Varlığın Korunması Sözleşmesi” olmak üzere ilgili anlaşma ve sözleşmelere de aykırı hareket etmiştir.
Keywords : Dağlık Karabağ, Azerbaycan, Ermenistan, Cenevre Sözleşmeleri, İnsancıl Hukuk