YÖNETİM YAPISI, HÜKÜMET SİSTEMİ VE EKONOMİK GELİŞME ARASINDAKİ İLİŞKİ

Authors : Muhammed Ramazan DEMİRCİ, Mehmet DURKAYA

Pages : 61-83

Doi:10.46849/guiibd.1269372

View : 48 | Download : 42

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Ülkelerin yönetim yapısı, devletin ekonomik ve sosyal amaçlarını gerçekleştirebilmesi yönünden örgütlenme şeklini göstermektedir. Kamu politikalarının belirlenmesi ve uygulanması açısından etkin role sahip olan yönetim yapısı genellikle, monarşi, aristokrasi, cumhuriyet, tirani, oligarşi ve demokrasi olarak biçimlenmektedir. Devlet organının kuruluşu, işleyişi ve koordinasyonu ise hükümet sistemleri çerçevesinde değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, başkanlık, yarı başkanlık ve parlamenter hükümet sistemleri öne çıkmaktadır. Bu çalışmada, yönetim yapısı kapsamında hükümet sistemleri ve ekonomik gelişme arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Öncelikle çok yüksek, yüksek, orta ve düşük insani gelişime sahip ülkeler yönünden demokrasi ve özgürlük ile ekonomik gelişme ilişkisi incelenmiştir. Ayrıca aynı gruptaki ülkelerin hükümet sistemleri ile ekonomik gelişme ilişkisi de araştırılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, ülkelerin ekonomik gelişme düzeyindeki ilerlemeler, siyasi haklar ve bireysel özgürlükler açısından demokrasi derecelerini arttırmaktadır. Bununla birlikte gelişme düzeyinin düşük olduğu ülkelerde demokratik değerlerden uzaklaşmalar görülmektedir. Hükümet sistemleri açısından değerlendirildiğinde ise sonuçlar, parlamenter sistemin uygulandığı ülkelerde başkanlık ve yarı başkanlık modellerine göre gelişmişlik düzeyinin de yüksek olduğu yönündedir. Ayrıca, parlamenter sistemle yönetilen ülkelerin başkanlık ve yarı başkanlık hükümet sistemleri ile yönetilen ülkelere göre demokrasi düzeylerinde de artış görülmektedir.
Keywords : Hükümet Sistemi, Ekonomik Gelişme, Demokrasi, Parlamenter Sistem, Başkanlık Sistemi, Yarı Başkanlık Sistemi