Özel Yetenekli ve Tanılanmamış 4. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Stratejilerinin İncelenmesi

Authors : Mehmet Sena ATAŞ, Özlem BAŞ

Pages : 352-364

Doi:10.31592/aeusbed.1102524

View : 20 | Download : 9

Publication Date : 2022-07-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, özel yetenekli ve tanılanmamış 4. sınıf öğrencilerinin hikâye edici ve bilgilendirici metinleri okurken kullandıkları okuduğunu anlama stratejileri nitel araştırma desenlerinden bütüncül çoklu durum çalışmasıyla incelenmiştir. Amaçlı örnekleme yoluyla tanılanmamış 3 zayıf okuyucu, tanılanmamış 3 iyi okuyucu ve tanılanmış 3 özel yetenekli okuyucu olmak üzere yetenekli okuyucu olmak üzere bir çalışma grubu oluşturulmuştur. Veriler sesli düşünme stratejisi ve görüşme yoluyla toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Veriler betimsel analiz ile analiz edilmiştir. Sonuçlara göre her gruptaki öğrenciler anlama sürecinde çeşitli stratejiler kullanmışlardır. Stratejilerin kullanımındaki çeşitlilik, sesli düşün etkinlikleri yolu ile veri toplanmasında öğrencilerin aktif olmasıyla ilişkilendirilebilir. Özel yetenekli okuyucuların daha az sayıda derin anlamaya yönelik strateji ile karmaşık yapıları çözebilirken, iyi okuyucuların okuduğu metinleri anlamlandırmak için zayıf okuyuculara göre daha fazla zihinsel süreç izledikleri, zayıf okuyucuların yüzeysel anlamlandırmada yeterlilik gösterirken, derinlemesine anlamlandırma konusunda istenen düzeyde başarı gösteremedikleri, karmaşık düşünme ve analiz etme eğilimi sergilemede iyi okuyucuların gerisinde kaldıkları tespit edilmiştir. Metin türleri açısından stratejilerin kullanımı karşılaştırıldığında, özel yetenekli öğrencilerin üst düzey düşünmeyi diğer gruplara göre daha fazla kullandıkları belirlenmiştir. Üç grupta yer alan okuyucular okuyucu özelliklerine göre strateji kullanmayı tercih etmektedir, bu nedenle strateji kullanma nedenlerinin okuyucuların bireysel farklıklarıyla ilişkili olabileceği söylenebilir.
Keywords : İlkokul öğrencileri, özel yetenekliler, zayıf okuyucular, sesli düşünme stratejisi, okuduğunu anlama stratejileri