Seçilmiş Avrupa Ülkelerinin Sağlık Sistemi Performansının TOPSIS Yöntemiyle Değerlendirilmesi

Authors : İsmail Biçer, Murat Konca, Ahmet Kar

Pages : 240-259

Doi:10.31592/aeusbed.1596801

View : 28 | Download : 28

Publication Date : 2025-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Sağlık sistemlerinde kıyaslamaya dayalı performans ölçüm sürecinin ilk adımı, kıyaslanacak ülkelerin gelişmişlik seviyesinin yakın olmasıdır. Bu adımdan sonra performans ölçüm yöntemi ve bu yönteme uygun sağlık göstergeleri belirlenmelidir. Bu kapsamda mevcut çalışmada, öncelikle, Avrupa kıtasında yer alan gelişmiş 17 ülkenin sağlık sistemi performansı çok kriterli karar verme tekniklerinden olan TOPSIS ile sıralanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ise, sağlık sistemi dışında ele alınan çeşitli faktörlerin sağlık sistemlerinin performansı ile olan karşılıklı ilişkisi korelasyon analizi ile incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, pozitif ideal çözüme en yakın sağlık sistemi sırasıyla Norveç, İsveç ve Finlandiya olmuştur. Ayrıca, çalışmada, TOPSIS analizi sonucu ortaya çıkan ülke sıralaması ile tütün kullanımı arasında negatif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ülke sıralaması ile kişi başına düşen gayrisafi yurtiçi hasıla, insani gelişmişlik indeksi skoru, kişi başına düşen karbondioksit miktarı, ilk ve ortaöğretim için yapılan eğitim harcamalarının gayrisafi yurtiçi hâsıla içindeki oranı, alkol tüketimi ve obez nüfus oranı arasındaki ilişkiler anlamlı bulunmamıştır.
Keywords : Sağlık Sistemi, Sağlık Göstergeleri, Çok Kriterli Karar Verme, TOPSIS