The effects of physical environment in Ottoman healthcare facilities: 2nd Beyazid Complex in Edirne

Authors : Dinçer AYDIN, Seyhan YARDIMLI, Esma MIHLAYANLAR

Pages : 254-284

Doi:10.37246/grid.1087382

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2023-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadolu Türk Mimarisinde Darüşşifa/Şifahane gibi isimlerle karşımıza çıkan sağlık yapıları; hem halk sağlığına hizmet eden hem de tıp eğitiminin sürdürüldüğü medreselerle birlikte tasarlanan alanlardır. Anadolu Selçuklular döneminden başlayıp Osmanlı’da da Bursa, İstanbul, Edirne, Manisa gibi birçok şehirde inşa edilmiş bu yapıların çoğu günümüze kadar gelebilmiştir. Edirne Sultan II. Beyazıt Külliyesi Şifahanesi bu yapılardan biridir. Bu çalışmada II. Beyazıt Külliyesi Şifahanesi’nin yerleşim alanı özellikleri ile plan ve yapı kabuğu özellikleri birlikte ele alınarak fiziksel çevre verilerinin Şifahane tasarımına etkisi ve kullanıcılarına sağladığı iç ortam kalitesi analiz edilmiştir. Çalışmada fiziksel çevre verileri; ısıl performans, doğal aydınlatma, havalandırma ve akustik açıdan değerlendirilmiştir. Ayrıca mevcut durumun yapının enerji tüketimine etkisi de hesaplanmıştır. Bunun için çalışmada literatür araştırması, doğrudan gözlem, yerinde inceleme, simülasyon, ölçme ve fotoğraflarla belgeleme gibi yöntemler kullanılmıştır. Sonuç olarak Şifahane’nin 530 yıl öncesinde fonksiyon, planlama ve yapı kabuğu özellikleri açısından çevre koşullarıyla uyumlu olduğu, kullanıcılar açısından gerekli konfor şartını sağlarken enerji tüketiminin de kabul edilebilir olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : II Beyazıt Külliyesi Şifahanesi, Sağlık yapıları, Tarihi binalar, İç ortam kalitesi, Fiziksel çevre koşulları