Erken evre tasarım stüdyosu özelinde, sezgisel düşünmeyi destekleyen allosterik öğrenme tabanlı “Kavram Zenginleştirme Modeli”

Authors : Hande Gül Kanca, Erkan Aydıntan

Pages : 91-116

Doi:10.37246/grid.1402179

View : 58 | Download : 49

Publication Date : 2025-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Tasarım eğitimi, yaratıcılığı, kavramsal düşünmeyi ve görsel yetenekleri geliştirmeyi amaçlayan önemli bir disiplindir. Ancak, mevcut eğitim yaklaşımları, özellikle ortaöğretim düzeyinde sıklıkla ezberci ve sınav odaklı olduğundan, öğrenciler düşünsel becerilerini geliştirme imkanı bulamamaktadır. Kanca’nın (2020) doktora tezinden üretilen bu çalışma, tasarım eğitimi sürecinde öğrencilerin düşünsel becerilerini geliştirmek amacıyla Allosterik Öğrenme Modeli\\\'ni temel alan bir bakış açısıyla geliştirilmiş “Destekleyici Uygulamalar Bütünü” adı verilen bir metodoloji önermektedir. Metodoloji, sezgisel düşünme araçları kullanılarak kavramsal boyutta soyut düşünme, çok yönlü düşünme, deneyimleyerek yorumlama, imgeleme ve zihinsel tasarımlara dönüştürme becerilerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Karadeniz Teknik Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü birinci sınıf lisans öğrencileriyle yapılan performans çalışmaları, öğrencilerin düşünsel becerilerini geliştirmek amacıyla kullanılan bu metodolojinin etkili olduğunu göstermiştir. Çalışma sonunda, öğrencilerin bir tasarım problemini çözüm sürecindeki, kavramsal düşünme becerilerinde değişim görülmüş, sezgisel düşünme performansları etkisiyle soyut (düşünce) kavram kullanımlarındaki eğilim artmış ve araştırma hipotezi doğrulanmıştır. Allosterik Öğrenme Modeline dayandırılan metodolojiden yola çıkılarak ulaşılan bu öneri; çalışma bağlamında kurgulanmış olan pratiklerin ortak hedefi ve sonuçları dikkate alınarak, “Kavram Zenginleştirme” modeli adıyla tanımlanmıştır Model, özellikle metaforik düşünmeyi içeren, imgeleme ve çağrışım çalışmalarıyla kavramları açığa çıkaran, problemin çözümünde dolaylı yollar kullanan ve farklı tasarım problemlerine uyarlanabilir esnek bir yapıya sahip düşünsel egzersizler bütünüdür.
Keywords : Tasarım Eğitimi, Tasarım Stüdyoları, Kavram Zenginleştirme, Allosterik Öğrenme, Sezgisel Düşünme