Cumhuriyet\\\'in İlanı Sonrası Modern Mimarlık Kapsamında Halkevlerinin Mimari Gelişim Süreci: Mardin Halkevi Örneği

Authors : Emine Ekinci Dağtekin, Işılay Genç

Pages : 173-206

Doi:10.37246/grid.1411045

View : 90 | Download : 59

Publication Date : 2025-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte başlayan modernleşme düşüncesi, her alanda etkili olduğu gibi mimarlık disiplininde de yeni ideolojiye uygun yapıların inşa sürecini başlatmıştır. Bu yeni dönemin en önemli yapılarından olan Halkevleri 1930’lu yıllardan itibaren ülke genelinde yaygınlaşmıştır. Halkevleri; spor aktiviteleri, sanatsal faaliyetler, eğitim kursları gibi yerel ve ulusal alanda birçok çalışmaya imza atmıştır. Bu çalışma, Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı’nı, Cumhuriyetin sosyal kurumlarından biri olan Halkevi binaları üzerinden anlamaya yöneliktir. Çalışma kapsamında örnek alan olarak Mardin Halkevi binası seçilmiştir. 1938 yılında Halkevi olarak inşa edilen yapı, 2011 yılında butik otele dönüştürülmüş ve günümüzde otel işleviyle kullanılmaktadır. Çalışmaya ilgili literatür taraması yapılarak başlanmış, Türkiye’de belirli bir dönem faaliyet göstermiş Halkevi binalarının mimari özellikleri, plan kurguları ve cephe tasarımları araştırılmıştır. Daha sonra yerinde yapılan kişisel gözlem, yapının görselleştirilmesi ve plan okumaları üzerinden Mardin Halkevi binasının mimari özellikleri saptanmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise Mardin Halkevi binası ile literatür taramalarından elde edilen Türkiye genelindeki diğer Halkevi yapılarının mimari özellikleri karşılaştırılmış; yapının korunması gereken mimari değerleri tespit edilerek sunulmuştur.
Keywords : Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı, Halkevi, Mardin, Modern Mimarlık