Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki aylık toplam tava buharlaşma verilerinin Mann-Kendall Testi ve Yenilikçi Şen Yöntemi ile trend analizi

Authors : Yavuz AVŞAROĞLU, Veysel GÜMÜŞ, Oğuz ŞİMŞEK, Latif Doğan DİNSEVER, Mehmet KUŞ

Pages : 1059-1070

Doi:10.17714/gumusfenbil.908615

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2021-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Buharlaşma miktarındaki değişimin doğru bilinmesi, su kaynaklarının yönetimi, su ile ilgili yapıların tasarlanması ve su eylem planlarının hazırlanması için önemlidir. Bu çalışmada, Türkiye’nin önemli tarımsal alanlarını barındıran Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Gaziantep, Şanlıurfa ve Mardin istasyonlarına ait aylık toplam tava buharlaşması verilerinin trendleri, parametrik olmayan Mann-Kendall (MK) testi ve Yenilikçi Şen Yöntemi (Innovative Trend Analysis-ITA) ile, lineer trend eğimleri ise Sen’in trend eğim metodu ile belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, MK testine göre hesaplanan değerlere göre anlamlı trend sadece Şanlıurfa istasyonunda, mayıs ve eylül aylarında %95 güven aralığında, ekim ayında ise %90 güven aralığında artan yönde belirlenmiş ve bu istasyonda lineer trend eğim değerlerine göre en yüksek artış miktarı mayıs ayında %0.98/yıl olarak hesaplanmıştır. ITA yöntemine göre yapılan hesaplar sonucunda düşük, orta ve yüksek değerlerde trend varlığına rastlanmıştır. ITA yönteminin hesaplama kolaylığı, sonuçları grafiksel olarak verme yeteneği ile monotonik trend analizi yöntemlerine alternatif olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Mann Kendall, Tava buharlaşması, Trend analizi, Yenilikçi Şen Yöntemi