Geç Kretase Yaşlı Dağbaşı (Araklı, Trabzon) Volkanitlerinin Petrografik ve Jeokimyasal Özellikleri, KD Türkiye

Authors : Emre AYDINÇAKIR, Abdullah KAYGUSUZ

Pages : 123-142

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2012-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Doğu Pontid Kuzey Zonu’nda yer alan Dağbaşı (Araklı-Trabzon) yöresinde geniş yayılım sunan Geç Kretase yaşlı volkanik kayaçlar petrografik, jeokimyasal ve petrolojik olarak incelenmiştir. Geç Kretase volkanitleri dasit ve riyolit bileşimindedir. Fenokristal olarak plajiyoklas, kuvars, alkali feldispat, biyotit ve hornblend mineralleri içerirler. Bu volkanitler, mikrogranüler porfirik, sferolitik ve glomerofirik dokuya sahiptirler. Kayaçlar, kalkalkali karakterli olup, düşük-orta derece K2O içeriğine sahiptirler. Artan SiO2’ye karşı Fe2O3 * , Al2O3, P2O5, MgO, TiO2, Y ve Zr içeriklerindeki negatif korelasyon volkanitlerin gelişiminde plajiyoklas, hornblend, biyotit ve Fe-Ti oksit ayrımlaşmasının etkili olduğuna işaret etmektedir. N-tipi MORB’a göre normalize edilmiş iz element değişim diyagramlarında LILE elementlerce zenginleşmiş, HFS elementlerce tüketilmiştirler. Negatif Nb ve Ti anomalileri kayaçların yitim ortamında oluştuklarını ve/veya kabuksal kirlenmeye maruz kaldıklarını gösterir. (La/Lu)N değerleri 3.20-6.75 arasında değişmekte ve negatif Eu anomalisi (Eu/Eu*)=0.59-0.66 göstermektedir. REE elementlerdeki konkav dağılımlar hornblend ayrımlaşmasını gösterir. Tektonik ayırtman diyagramlarında bütün örnekler kalkalkali bazalt alanında yer alırlar. Bütün bu veriler, Dağbaşı (Araklı-Trabzon) volkanitlerinin ana magmasının alt kabuk ve/veya üst mantodan türediğini, kayaçların ayrımlaşma ve magma karışımı ± kirlenme olayları sonucu geliştiğini göstermektedir.  
Keywords : Dağbaşı volkanitleri, Doğu Pontid, Ayrımlaşma, Petrografi, Petroloji, Trabzon