ÇOK DOĞRUCU/MUSAVVİBE DÜŞÜNCENİN TAŞIDIĞI METODOLOJİK SORUNLAR

Authors : M Rahmi TELKENAROĞLU

Pages : 72-110

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2012-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çok doğrucu/Musavvibe düşünce, Allah katında muayyen bir doğrunun bulunmadığı ve bütün müctehidlerin isabetli olduğu tezini savunmaktadır. Bu tez, aklî ve insanî fayda unsurunu ön plana çıkaran bir fikir gibi gözükse de, birbirine aykırı yorumları eşit düzeyde doğru kabul ettiği için bir takım metodolojik sorunları bünyesinde barındırmaktadır. Öncelikle müctehidlerin tamamının doğruya isabet etmiş olduğu düşüncesi, müctehidin hükme ulaşırken gösterdiği çabayı yok saymakta ve ictihad etme ihtiyacını ortadan kaldırmaktadır. Çok Doğrucu/Musavvibe, çelişkili görülen (müteârız) deliller arasında hangisinin alınacağıyla ilgili olarak usulcüler tarafından ortaya koyulan tercîh kurallarını göz ardı etmektedir. Ayrıca fıkhî meselelerde şer’î delillerden yola çıkarak hükme ulaşma yetisine sahip olmayan âmmî kişinin fukaha kavilleri arasından herhangi birisini rastgele seçebileceğini söylemektedir. Diğer taraftan ictihadî her sonucun doğru olduğu faraziyesi, keyfî fetva verme usulü/usulsüzlüğünü besleyen en önemli faktördür.
Keywords : Fıkıh usûlü, İctihad, İsabet Hata, Musavvibe, Metodolojik Sorunlar