Uğursuzluğun Psiko-Sosyal Sebepleri ve Kur’an’da Uğursuzluk Olgusu

Authors : Kerim YILMAZ

Pages : 269-294

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2019-07-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, eski çağlardan beri var olan ve günümüzde varlığını devam ettiren uğursuzluğun psiko-sosyal sebeplerini belirlemeye çalışıp durum tespiti yaptıktan sonra Kur’an’ın uğursuzluğa yaklaşımını sünnetten de destek alarak ortaya koymaya çalışmaktır. Bu bağlamda çalışmada uğursuzluğun tanımı, uğursuzluğun psiko-sosyal sebepleri, çeşitli din ve toplumlarda uğursuz sayma örnekleri, Kur’an’da uğursuzluğun anlam alanına giren kelimeler ve Kur’an’ın uğursuzluğa yaklaşımı üzerinde durulmuştur. Ayrıca bazı meal ve tefsirlerde “nahs, husûm ve meş’eme” kelimelerine uğursuzluk anlamı verilmesine eleştirel olarak yaklaşılmıştır. Sonuç olarak Kur’an’da uğursuzluk anlamına gelen “tetayyür” kelimesinin odak kelime olduğu, uğursuz saymanın geçmişinin Kur’an’a göre Hz. Salih dönemine, yazılı kaynaklara göre ise eski Mezopotamya’ya dayandığı ve çeşitli toplum ve dinlerin kültüründe -ilahî dinler bunu yasaklasa da- bir şekilde varlığını devam ettirdiği ortaya çıkmıştır. Ayrıca Kur’an’da uğursuzluk olgusundan negatif olarak bahsedildiği, uğursuzluğun insanların hayatında psiko-sosyal yönden olumsuz etkileri olduğu ortaya çıkmıştır. Mekkî sûrelerde bu konunun olumsuzluğuna dikkat çekilmesi de uğursuzluğun insanların inanç hayatından çıkarılması gerektiğini göstermektedir. Bazı meal ve tefsirlerde “nahs, husûm ve meş’eme” kelimelerine uğursuzluk anlamı verildiği tespit edilmiştir. Ancak bu durum insanlar tarafından bazı günlerin uğursuz, bazı günlerin uğurlu gibi algılamasına sebep olacağından “nahs” kelimesine “şiddetli azap günleri”, “husûm” kelimesine Âd kavminin “kökünün kazınması için sürekli” esen fırtına ve “meş’eme” kelimesine “bedbaht olanlar” anlamının verilmesi daha uygun gözükmektedir.
Keywords : Kuran, Uğursuzluk, Psiko Sosyal, Tetayyür, Nahs