ENDÜLÜS VALİLER DÖNEMİ’NDE BERBERÎ İSYANLARI

Authors : Yaşar Emrah KOŞDAŞ, İhsan ARSLAN

Pages : 187-219

View : 21 | Download : 21

Publication Date : 2021-07-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz Hz. Peygamber döneminden itibaren İslam Tarihi içinde birçok isyan hareketi meydana gelmiştir. Dinî, iktisadî, siyasî ve içtimaî çerçevede gerçekleşen bu isyanlar, gerçekleştiği bölgede var olan devleti ve toplumu derinden etkilemiştir. Bu makalede incelenen isyan hareketleri ise, 94/715 – 138/756 yılları arasında Endülüs’de gerçekleşmiş olan Berberî isyan hareketleridir. Bu dönemde gerçekleşen isyanlarından ilki olan Mûnise isyanı, Emevîlerin Mağrib Berberîlerine uygulamış oldukları sert politikalardan dolayı ortaya çıkmıştır. Bu isyan hareketinin temel sonucu, isyan sonrasında kuzey bölgelerinde Müslüman hakimiyetinin zayıflaması olduğu görülmüştür. Kuzey bölgelerinde hakimiyet elde etme çabası içinde olan Hıristiyanlar, Endülüs’ü Müslümanlardan geri alma idealini ifade eden Reconquista’nın temelini bu dönemde atmaya başlamıştır. Valiler döneminde gerçekleşen diğer isyan hareketi ise Büyük Berberî İsyanı olmuştur. Bu isyan hareketi başta oryantalistler olmak üzere, birçok araştırmacı tarafından incelenmiştir. Gerçekleştirilen bu çalışmada ise, ana kaynaklardan hareketle bu isyan hareketi ortaya konularak, ilgili görüş ve yorumlar bu kaynaklar çerçevesinde tetkik edilmeye çalışılmıştır. Endülüs’te taht kavgaları, iç savaşlar, kıtlık, toprak kayıpları ve askerî faaliyetlerin durması gibi olaylarla sonuçlanan bu isyan hareketi, ilgili dönem içerisinde Endülüs’deki Müslüman hakimiyetinin kökten sarsılmasına sebep olmuştur. Anahtar Kelimeler: İslam Tarihi, Endülüs, Berberîler, Valiler Dönemi, İsyanlar.
Keywords : İslam Tarihi, Endülüs, Valiler Dönemi, Berberiler, İsyanlar